Мазмұны
Адам ағзасы күтпеген тосын жайттарға толы, олардың кейбірі сырттай білінбесе де алаңдаушылық тудыруы мүмкін. Солардың бірі – тері астында пайда болатын май түйіндері, яғни липомалар. Бұл жұмсақ, қозғалмалы түзілістер көбінесе қауіпсіз болғанымен, эстетикалық тұрғыдан ыңғайсыздық туғызуы ықтимал. Липома кез келген жастағы, әртүрлі дене бітіміндегі адамдарда байқалуы мүмкін. Кейбіреулер оны елемеуді жөн көреді, егер ауырсыну болмаса немесе ол өспесе. Дегенмен, мұндай түйіндерден арылудың қауіпсіз әрі тиімді жолдары бар, олар өз-өзіне деген сенімді арттырып, физикалық жайлылықты қалпына келтіруге сеп болады.
Пайда болу себептері мен ерекшеліктері
Түзілістің неден пайда болғанын түсіну — дұрыс әрекет етудің алғашқы қадамы. Көп жағдайда липома қатерлі ісікке айналмайды, алайда оның өсуі немесе сыртқы көрінісі мазасыздық тудыруы мүмкін.
- тері астындағы май қабатының шамадан тыс жиналуы;
- липид алмасуының бұзылуы;
- тұқым қуалайтын бейімділік;
- гормондық теңгерімсіздік;
- жұмсақ тіндердің жарақаттануы;
- май бездерінің бітелуі.
Бұл түйіндердің пайда болуы артық салмақпен немесе дұрыс тамақтанбаумен әрдайым байланысты емес. Көбіне мұндай түзілістер арық адамдарда да кездеседі және физикалық белсенділікпен де тікелей байланысты емес.
Дәрігер көмегімен алып тастау әдістері
Дерматолог немесе хирург маманның кеңесі арқылы қауіпсіз әрі нәтижелі әдіс таңдалуы керек. Үй жағдайында өз бетінше араласу – аса қауіпті және ұсынылмайтын әрекет.
- Хирургиялық жолмен кесіп алып тастау көлемі үлкен немесе ауырсыну тудыратын липомаларға қолданылады. Жергілікті анестезия арқылы жүргізіледі және түйін толық алынады. Кейде тігіс орны қалып қоюы мүмкін, бірақ қайталану қаупі төмендейді.
- Лазерлік әдіс — аз жарақат түсіретін заманауи тәсіл. Лазер сәулесі май жасушаларын дәл жояды, қоршаған тіндер зақымданбайды. Бұл әдіс стерильді әрі тыртық қалу ықтималдығы төмен.
- Радиотолқынды терапия — теріге жақын орналасқан түйіндерге тиімді. Жоғары жиіліктегі толқындар май тінін күйдіріп, қан жоғалтпай алып тастайды. Әсіресе бетті немесе ашық жерлерді емдеуде жиі қолданылады.
- Пункциялық-аспирациялық әдіс сұйық құрамды липомаларға жарамды. Арнайы ине арқылы ішіндегі мазмұн сорылып алынады. Бірақ түйіннің қабығы қалып қоюы мүмкін, бұл оның қайта пайда болуына себеп болады.
- Ерте кезеңде дәрілік инъекция жасауға болады. Арнайы препарат май жасушаларын ерітіп, түйіннің көлемін азайтады. Толық нәтиже үшін бірнеше сеанс қажет болуы мүмкін.
Әдіс таңдау барысында науқастың денсаулығы, липоманың көлемі мен орналасуы ескеріледі.
Халықтық әдістер және үй жағдайындағы күтім
Мамандар үй жағдайында май түйіндерін емдеуге қарсы болғанымен, кейбір халықтық тәсілдер олардың өсуін баяулатып немесе тері күйін жақсартуға көмектесуі мүмкін. Алайда бұл әдістер тек дәрігердің рұқсатымен, қабыну немесе ауырсыну болмаса ғана қолданылуы тиіс.
- алоэ жапырағынан жасалған компресс қолдану;
- түнге қарай Вишневский жақпамайын жағу;
- пияз бен бал қоспасынан жасалған таңғыштар;
- шай ағашының майын жағып отыру;
- теңіз тұзы қосылған жылы ванналарды жүйелі түрде қабылдау.
Бұл тәсілдер липоманы толығымен жоймаса да, тері жағдайын жақсартып, жағымсыз әсерлерді азайта алады. Дегенмен, оларды қолданбас бұрын дәрігермен кеңескен дұрыс.
Жаңа түйіндердің алдын алу шаралары
Липоманың пайда болуын толықтай болдырмау мүмкін емес, бірақ кейбір қарапайым әрекеттер арқылы оның даму қаупін азайтуға болады. Ол үшін ағзаның жалпы жағдайын бақылап, алмасу үдерістерін қалыпта ұстау қажет.
- Теңгерімді тамақтану тәртібін ұстаныңыз. Рационда көкөністер, пайдалы майлар мен ақуыз жеткілікті болуы керек. Қант, қуырылған және өңделген өнімдерді азайту қажет.
- Салмақты тұрақты деңгейде ұстаңыз. Артық салмақ не жиі салмақ тастау гормондық бұзылуларға әкелуі мүмкін. Жүйелі дене қозғалысы май алмасуын қалыпқа келтіруге көмектеседі.
- Тері тазалығына мұқият болыңыз. Уақытылы тазарту мен артық майды кетіру тері асты бітелісінің алдын алады. Бұл әсіресе майлы теріге тән аймақтарда маңызды.
- Теріні жарақаттанудан қорғаңыз. Зақымдалған жерлерде түйіндердің пайда болу қаупі жоғары. Ыңғайлы киім мен спорт кезінде сақтық таныту бұл мәселеден аулақ болуға көмектеседі.
- Медициналық тексеруден өтіп тұрыңыз. Ерте анықталған түйінді емдеу оңай әрі қауіпсіз болады. Күдікті түзілістер байқалса, дәрігерге бірден қаралған жөн.
Салауатты өмір салты мен денсаулыққа деген жауапкершілік жүктемелердің алдын алуға мүмкіндік береді.
Май түйіндері әрдайым қауіпті емес, бірақ оларды елемеуге болмайды. Бұл түзілістер көбіне ағзадағы ішкі өзгерістердің белгісі болып табылады, сондықтан өзін-өзі емдеуге жол беруге болмайды. Бүгінде липомаларды алып тастауға арналған заманауи және қауіпсіз әдістер бар, олар әртүрлі жағдайға бейімделген. Халықтық тәсілдер тек қосымша құрал ретінде қарастырылуы қажет. Жүйелі күтім, алдын алу шаралары және маман кеңесі – сау әрі таза терінің басты кепілі.
