Мазмұны
Адамзат ежелден бері музыканы тек көңіл көтерудің құралы емес, сезім мен ойды жеткізетін қуатты тетік ретінде пайдаланып келеді. Заман талабына сай жүргізілген зерттеулер әуен мен ырғақтың адамның миына, эмоционалды жай-күйіне және жалпы өнімділігіне оң әсер ететінін көрсетеді. Көпшілік сүйікті әуендерін тыңдағанда шоғырланып, күйзелісті жеңілдететінін және ерекше шешімдер табуға бейім болатынын байқаған. Әуендер әлеміне терең бойлау әр адамның шығармашылығын дамытып, ой өрісін кеңейтуге мүмкіндік береді. Енді, музыканың ойлау қабілеті мен шығармашылыққа қалай ықпал ететінін егжей-тегжейлі қарастырайық.
Музыканың когнитивтік процестерге әсері
Музыканы қабылдау – адамның миымен, түрлі психикалық функцияларымен тығыз байланысты күрделі процесс. Әртүрлі жанрдағы шығармаларды жүйелі түрде тыңдау ойлаудың жаңа үлгілерін қалыптастырып, таным көкжиегін кеңейтуге көмектеседі.
- мидың екі жарты шары да белсенді жұмыс істейді;
- ырғақты әуендер ақпаратты оңай қабылдауға әсер етіп, есте сақтау қабілетін арттырады;
- қайталанатын мотивтер зейінді шоғырландыруды жақсартады;
- уайым деңгейі төмендеп, сабырлы ойлау қалыптасады;
- ақпаратты жылдам талдап, шешім қабылдау дағдылары дамиды;
- абстрактілі және логикалық қабілеттер жетіледі.
Жұмыс күні барысында қысқа музыкалық үзіліс жасап, өнімділікті арттыруға және ойды жинақтауға болады.
Музыка – шығармашылықтың қозғаушы күші
Ғалымдар мен шығармашылық өкілдері үйлесімді әуендердің қиялды дамытып, ерекше ассоциациялар тудыруға қабілетті екенін атап өтеді. Музыкалық шығармалар көп жағдайда тек фон емес, жаңа идеялардың қайнар көзіне айналады. Бұл әсіресе өнер, дизайн немесе ғылыми салаларда еңбек ететін адамдар үшін маңызды.
- Музыка стандартты шеңберден шығуға мүмкіндік береді. Творчестволық тоқырау кезінде әуен тыңдау ерекше шешім табуға шабыттандырады.
- Сүйікті әндерді тыңдау адамды тыныштандырып, ішкі кедергілерді жеңілдетеді. Осындай тыныш күйде жаңа идеялар ойға оңай келеді.
- Түрлі жанр әртүрлі эмоциялық ахуал қалыптастырады. Классикалық әуен – терең ойлануға, ал динамикалық электронды музыка – тосын шешімдер табуға көмектеседі.
- Бірлескен музыкалық орындау мен талқылау командалық шығармашылық пен жаңа тәжірибе жинақтауға ықпал етеді.
- Әуен құрастырып, музыкалық эксперимент жасау арқылы адам импровизацияға үйренеді. Бұл ойдың икемділігін арттырады.
Музыканың шығармашылыққа әсері әсіресе ұжымдық жобаларда анық байқалады, себебі бірлескен шабыт ерекше нәтижелерге жетелейді.
Ойлау қабілеті мен шығармашылықты дамытуға музыканы қолдану жолдары
Музыканы күнделікті тұрмыста қолдану ойлау жүйесін жақсартып, эмоцияны реттеуге және интеллектуалдық қабілеттерді шыңдауға көмектеседі. Ол үшін бірнеше қарапайым кеңеске құлақ асқан жөн.
- жұмыс не оқу кезінде фоновый әуен қосыңыз;
- мақсатқа қарай әртүрлі жанр таңдаңыз – шоғырлануға аспаптық әуен, шабыттануға жаңа бағыттағы музыка көмектеседі;
- шаршағанда қысқа музыкалық үзіліс жасаңыз;
- классика, джаз немесе этникалық әуендерді тыңдап көріңіз;
- көңіл-күйіңізге сай плейлист жасап алыңыз;
- достарыңызбен немесе әріптестеріңізбен музыка туралы пікір алмасыңыз.
Бұл қарапайым әдеттер күнделікті ойлау жүйеңізді жаңартып, күн сайын жарқын эмоция сыйлайды.
Музыка – тек көңіл көтеру құралы ғана емес, адамның дамуына, өзіндік ерекшелігін ашуға ықпал ететін маңызды ресурс. Әуен мен ырғақ ой құрылымына әсер етіп, ақпаратты талдауды жеделдетеді және адамның ішкі әлемін байытады.
Музыканы күнделікті қолдану күйзелісті жеңуге, қарапайым жағдайда да шабыт табуға көмектеседі.
Жанрдың әр алуандығы креативті ойлауға жол ашып, қабылдау аясын кеңейтеді.
Музыкалық фон командалық жұмыста бірлікті күшейтіп, өзара сенімділік атмосферасын қалыптастырады.
Ең маңыздысы – музыка әр адамға өзін еркін, сенімді сезінуге және ой-санасын еркін дамытып, шығармашылықтың жаңа белестерін бағындыруға көмектеседі.
Сондықтан музыканың ойлау қабілеті мен шығармашылыққа әсерін бағалау қиын, себебі ол адамның өмірге деген көзқарасын, көңіл-күйін және шығармашылық әлеуетін түбегейлі өзгертеді.