Мазмұны
Оңтүстік Америка – ғажайып табиғаты, бай мәдениеті мен тарихи мұрасымен әлем саяхатшыларының назарын өзіне аударатын ерекше аймақ. Бұл өңірді жыл сайын мыңдаған турист таңдайды. Бірі – Мачу-Пикчу секілді ежелгі өркениеттердің ізімен жүргісі келсе, енді бірі – экзотикалық табиғатты өз көзімен көруді армандайды. Дегенмен Оңтүстік Америка елдеріне сапар шегу кезінде тек көрікті жерлерге ғана емес, қауіпсіздік мәселелеріне де назар аударған жөн. Аталған өңірде кейбір елдер мен қалаларда саяхаттау белгілі бір дайындықты қажет етеді. Төменде сапарды қауіпсіз әрі жағымды өткізуге көмектесетін кеңестер берілген.
Сапарға дайындық
Саяхаттың сәтті өтуі көбінесе алдын ала жасалған жоспарға байланысты. Неғұрлым мұқият дайындалсаңыз, соғұрлым сізді тосын жағдайлар аз алаңдатады.
- Қауіпсіз бағыттарды алдын ала таңдаңыз. Кейбір елдер мен аймақтарда қылмыс деңгейі жоғары болуы мүмкін, әсіресе ірі қалалардың шеткері аудандарында. Сондықтан сапар алдында ҚР СІМ, халықаралық туристік порталдар мен жаңалық көздерінен ақпарат алып, жағдайды анықтап алған жөн.
- Виза мен медициналық талаптарды біліңіз. Мысалы, Бразилия немесе Боливияға бару үшін сары безгекке қарсы екпе қажет болуы мүмкін. Сонымен қатар, кейбір елдерде медициналық сақтандырудың болмауы айыппұлмен жазаланады. Сол себепті, кеңейтілген және шұғыл көмек түрлерін қамтитын сақтандыру полисін алған дұрыс.
- Маршрутты нақтылап алыңыз. Қайда баратыныңыз, қалай жететініңіз, қайда тоқтайтыныңыз – бәрі алдын ала анықталуы керек. Құжаттар мен билеттердің көшірмесін бұлтты сақтау қызметіне жүктеп қойған жөн.
- Испан немесе португал тілінде бірнеше қарапайым тіркестерді жаттап алыңыз. Бұл жергілікті тұрғындармен оңай байланыс орнатуға және күрделі жағдайлардан сытылып шығуға көмектеседі.
Жақсы дайындық – саяхат қауіпсіздігінің бірінші қадамы.
Сапар барысында өзін-өзі ұстау ережелері
Таныс емес ортада барынша сақ болған жөн. Қарапайым ережелерді сақтау арқылы көптеген келеңсіздіктердің алдын алуға болады.
- бағалы әшекейлер мен қымбат құрылғыларды көзге түсірмеңіз;
- сөмкені өзіңізден алыс жерге қоймаңыз, әсіресе қоғамдық орындарда;
- кешкі уақытта көшедегі банкоматтарды пайдаланбаңыз;
- құжаттардың суретін түсіріп, көшірмесін бөлек жерде сақтаңыз;
- бейтаныс адамдар берген тағам мен сусынды қабылдамаңыз;
- өзіңіздің турист екеніңізді айқын көрсетпеңіз;
- жақындарыңызбен жоспарларыңызбен бөлісіп отырыңыз;
- телефоныңызды әрдайым жанұяңызға қолжетімді етіңіз.
Осындай қарапайым әрекеттер саяхаттың қауіпсіздігін айтарлықтай арттырады.
Көлік пен қозғалыс
Оңтүстік Америкада үлкен қашықтықтар мен әртүрлі жер бедері жиі қозғалысты қажет етеді. Сол себепті көлік мәселесіне де мұқият қараған дұрыс.
- Тек ресми тасымалдаушылардың қызметіне жүгініңіз. Лицензияланған автобус компаниялары мен такси сервистері – ең сенімді нұсқа. «Cabify», «99» немесе Uber сияқты қосымшалар арқылы көлік шақыру тиімді әрі қауіпсіз.
- Түнгі уақытта жүрмеуге тырысыңыз. Қараңғыда қауіп арта түседі, сондықтан жаңа қалаға күндіз келу немесе жақын маңдағы қонақүйде қону жақсырақ.
- Жергілікті көліктердің кестесі мен жағдайын тексеріңіз. Ауылдық жерлерде көлік сирек жүреді, ал танымал бағыттарға билеттер ерте таусылады. Алдын ала брондаған абзал.
- Жолда аса сақ болыңыз. Кей елдерде жол ережесі жиі бұзылады. Егер көлік жалдайтын болсаңыз, жергілікті қозғалыс ерекшеліктеріне назар аударыңыз.
Жол қозғалысына сауатты көзқарас саяхаттың ыңғайлылығын қамтамасыз етеді.
Жергілікті халықпен қарым-қатынас
Латын Америкасының халқы, әдетте, қонақжай әрі ашық мінезді. Дегенмен, өзара сыйластық пен мәдениетке сай әрекет ету маңызды.
- жеке кеңістікті құрметтеп, тым жеке сұрақтар қоймаңыз;
- дауыс көтермей, сабырлы сөйлеген жөн;
- саясат, дін сияқты күрделі тақырыптарды қозғамаған абзал;
- жылы сөздер айтып, алғыс білдіріп отырыңыз;
- жергілікті тағамдар мен дәстүрлерге қызығушылық танытыңыз.
Мәдениетке деген құрмет – қауіпсіз қарым-қатынастың кепілі.
Денсаулық пен қоршаған орта
Оңтүстік Американың климаты мен табиғи жағдайлары ағзаға күтпеген әсер етуі мүмкін. Денсаулыққа зиян келтірмес үшін алдын ала қамданған жөн.
- Масаларға қарсы құралдарды пайдаланыңыз. Джунгли мен ылғалды аймақтарда кейбір қауіпті ауруларды тасымалдайтын жәндіктер кездеседі.
- Тек бөтелкедегі суды ішіңіз. Көптеген елдерде құбыр суы ішке қолдануға жарамайды. Мұз немесе жуылмаған көкөністерден де бас тартқан дұрыс.
- Күн сәулесінен қорғаныңыз. Экваторға жақын аймақтарда ультракүлгін сәуле күштірек, сондықтан крем мен бас киім қажет.
- Бейтаныс өсімдіктер мен жануарларға қол тигізбеңіз. Кейбірі аллергия немесе күйік тудыруы мүмкін.
Осындай қарапайым қауіпсіздік шаралары сапардың денсаулыққа қауіпсіз өтуіне ықпал етеді.
Оңтүстік Америка – ашық түстерге, бай тарихқа және ерекше мәдениетке толы керемет құрлық. Бұл жерге саяхат шынайы әсер мен жаңа көзқарас сыйлай алады. Алайда кез келген елге сапар шегу үшін дайындық пен мұқияттық қажет. Өзіңіздің қауіпсіздігіңізге жауапкершілікпен қарасаңыз, саяхат тек жағымды сәттермен есте қалады. Қоршаған ортаға құрметпен қарап, жергілікті мәдениетке бейімделу арқылы сіз нағыз жаһан азаматына айналасыз. Дұрыс жоспарланған саяхат – адамды рухани байытатын әрі өмірлік тәжірибе сыйлайтын жол.