Мазмұны
Тромбтар – денсаулыққа қауіп төндіретін аса қауіпті құбылыс. Қан тамырларындағы қанның ұюы нәтижесінде пайда болатын бұл құбылыс инсульт, инфаркт немесе тромбоз сияқты асқынуларға әкелуі мүмкін. Қазіргі медицинада тромбоздың алдын алудың тиімді әдістері бар, бірақ күнделікті өмірдегі әдеттер де аса маңызды рөл атқарады. Қауіпті факторларды білу және уақтылы шара қолдану арқылы аурудың дамуын айтарлықтай төмендетуге болады. Бұл мақалада тромбтардың пайда болуын болдырмауға бағытталған негізгі кеңестер қарастырылады.
Тромб пайда болуына әсер ететін негізгі себептер мен қауіп факторлары
Дұрыс алдын алу үшін тромбтардың пайда болуына әкелетін негізгі себептерді білу қажет. Оларға мыналар жатады:
- қозғалыстың аздығы, қанның тоқырауына себеп болады;
- артық салмақ пен семіздік, тамырларға жүктемені арттырады;
- темекі шегу, қан тамырларының қабырғасын зақымдап, ұюға ықпал етеді;
- қант диабеті, гипертония, варикоз секілді созылмалы аурулар;
- холестерин деңгейінің жоғары болуы және дұрыс тамақтанбау;
- гормондық препараттарды ұзақ қолдану;
- жасқа байланысты тамырлардың икемділігінің төмендеуі;
- тұқым қуалайтын тромбофилия;
- жарақаттар мен операциялар қан ұю жүйесін белсендіріп жібереді.
Осы факторларды біле отырып, олардың әсерін азайтуға болады.
Тромб пайда болуына жол бермеудің тиімді әдістері
Қан айналымын жақсарту және тромбтың алдын алу үшін күнделікті келесі ережелерді сақтау қажет:
- жүйелі түрде спортпен айналысыңыз, қарапайым жаттығулар қан айналымын жақсартады;
- дене салмағын бақылауда ұстаңыз, артық килограмм тамырларға қосымша жүктеме түсіреді;
- темекіні тастау немесе шегуді шектеу маңызды;
- пайдалы, теңгерімді тамақтаныңыз, көкөністер мен жемістерді көбейтіңіз;
- су ішуді ұмытпаңыз, сұйықтық қанның қоюлығын төмендетеді;
- ұзақ отыру немесе тұрудан аулақ болыңыз, үзілістер жасап, қозғалыңыз;
- дәрігер тағайындаған жағдайда компрессиондық трикотаж киіңіз;
- жүйелі түрде медициналық тексеруден өтіп, қан қысымы мен холестеринді қадағалаңыз;
- аяқ-қолдың ісінуі, ауырсынуы сияқты белгілерге назар аударыңыз;
- дәрі-дәрмекті дәрігердің нұсқауымен ғана қабылдаңыз.
Бұл қарапайым шаралар қан тамырларының саулығын сақтауға көмектеседі.
Медицинадағы алдын алу шаралары мен кеңестер
Жоғары қауіп топтарында және арнайы жағдайларда дәрігерлік бақылау қажет.
- Мамандардың кеңесін алу тромбоз қаупін бағалауға көмектеседі және жеке алдын алу жоспарын жасауға мүмкіндік береді.
- Қажет болғанда антикоагулянттар мен антиагреганттар сияқты қанның ұюын тежейтін дәрілер тағайындалады.
- Физиотерапия және арнайы жаттығулар денені қалпына келтіруге қолдау көрсетеді.
- Операциядан кейінгі кезеңде қозғалыс белсенділігі қатаң бақыланады, тромбтың алдын алу мақсатында.
- Варикозы бар науқастарға компрессиондық киім қолдану ұсынылады.
- Тромбоз белгілері байқалған жағдайда шұғыл медициналық көмек қажет.
Медициналық көмектің үйлесімділігі денсаулыққа жақсы әсер етеді.
Тромбтардың пайда болуын алдын алу денсаулықты сақтау үшін маңызды міндет. Денсаулықты дұрыс күтіп, салмақ пен тамақтануды бақылап, белсенді өмір салтын ұстану қажет. Мамандардың кеңестері мен дәрі-дәрмектердің көмегі асқынуларды болдырмауға мүмкіндік береді. Денсаулыққа жауапкершілікпен қарау және өз ағзаның сигналдарын тыңдау өмір сапасын жақсартады. Осы қарапайым қағидаларды орындау арқылы тромбоз қаупін айтарлықтай төмендетуге болады және ұзақ әрі сапалы өмір сүруге қол жеткізуге болады.