Медузалар туралы 22 қызықты дерек

Share
  • 5 июля, 2025
  • 👁️ 13

Теңіздердің тереңінде адам баласына беймәлім сансыз жаратылыс иелері өмір сүреді. Солардың бірі – медузалар. Олардың ерекше пішіні, мөлдірлігі мен баяу қозғалысы ғалымдарды да, теңізге қызығатын қарапайым адамдарды да таң қалдырады. Медузаны жағалаудан немесе аквариумнан көргендер көп болғанымен, бұл жаратылыстар туралы біле бермейміз. Ежелгі дәуірден бері тіршілік етіп келе жатқан медузалар табиғаттағы ең ерекше жәндіктердің бірі. Бұл мақалада медузалардың таңғажайып әлемі туралы қызықты мәліметтер жинақталған.

  1. Медузалар Жер бетінде 600 миллион жылдан астам уақыт бойы тіршілік етіп келеді. Олар динозаврлардан әлдеқайда бұрын пайда болған және алғашқы көпжасушалы жәндіктердің бірі саналады.
  2. Бұл жәндіктердің жүрегі, миы және қаңқасы жоқ. Соған қарамастан, медузалар әртүрлі ортада өмір сүруге жақсы бейімделген.
  3. Медуза денесінің 98 пайызына жуығы судан тұрады. Осы себепті олар өте жеңіл әрі суда еркін қозғалады.
  4. Түрлеріне қарай медузалардың пішіні мен көлемі қатты өзгереді. Кейбіреулерінің көлемі тырнақтай ғана болса, басқаларының диаметрі екі метрге дейін жетеді.
  5. Медузаның қармалауыштары оны қорғаныс пен қорек үшін керек. Оларда улы жасушалар бар, солардың көмегімен ол олжасын жансыздандырады.
  6. Көптеген түрлерінің уы тек ұсақ теңіз тіршілік иелеріне қауіпті. Бірақ адамдарға да қауіп төндіретін түрлері бар.
  7. Кей медузалар қараңғыда жарық шашады. Бұл биолюминесценция жыртқыштарды үркітуге немесе олжаны тартуға көмектеседі.
  8. Медузалар жынысты да, жыныссыз да көбейе алады. Бұл оларға кез келген ортада ұрпағын көбейтуге мүмкіндік береді.
  9. Ересек медуза медузоид деп аталады, ал оның дернәсілі – планула. Планула түбіне бекініп, полипке айналады, кейін қайтадан медузаға айналады.
  10. Медузалардың қорегі – планктон, ұсақ балық, шаянтәрізділер, тіпті басқа медузалар болуы мүмкін. Ас мәзірі түріне және ортаға байланысты.
  11. Медуза қозғалысты қоңырау пішінді денесінің жиырылуы арқылы жүзеге асырады. Әрбір жиырылу кезінде ол алға жылжиды.
  12. Кейбір түрлер бірнеше миллионнан құралған алып топтар – медуза үйірлерін құрайды. Мұндай құбылыстар тұтас аймақтың экожүйесіне әсер етеді.
  13. Медузада өте қарапайым жүйке жүйесі – жүйкелік сақина бар. Ол қозғалысты үйлестіреді, бірақ миы жоқ.
  14. Әртүрлі мәдениетте медуза мәңгілік пен құпияның символы ретінде қабылданады. Оның бейнесі мифтер мен аңыздарда кездеседі.
  15. Кей медузалар қорек жетпегенде көлемін кішірейте алады. Қорек пайда болғанда олар қайтадан өз мөлшеріне оралады.
  16. Кейбір түрлердің қармалауышы 30 метрден де асады. Бұл оларға алыстан олжа ұстауға көмектеседі.
  17. Медузалардан алынған коллаген косметология мен медицинада кеңінен қолданылады. Бұл ақуыздың жасартқыш қасиеті жоғары бағаланады.
  18. Медузалардың өмір сүру ұзақтығы бірнеше күннен бірнеше айға немесе жылға дейін созылады. Бұл түріне және өмір сүру жағдайына байланысты.
  19. Океанологтар медузаларды зерттей отырып, су тазартудың және жаңа жасанды материалдар жасаудың жолдарын іздейді. Медузаның ерекше қасиеттері инженерлерге шабыт береді.
  20. Аквариумда медузаларды ұстау үшін арнайы жағдай қажет. Оларды бақылау қызық болғанымен, күтімі өте қиын.
  21. Көптеген түрлерде түс жоққа тән, олар мөлдір келеді. Бұл қасиет жыртқыштардан қорғануға көмектеседі.
  22. Соңғы жылдары медуза саны көбейіп келеді. Бұл құбылысқа климаттың жылынуы мен табиғи жауларының азаюы себеп болады.

Медузалар ерекше құрылысы және бейімделгіштігімен ғалымдарды әлі де таңдандырады. Оларды зерттеу арқылы біз мұхит пен табиғаттың көптеген құпиясына үңіле аламыз. Бұл жаратылыстар ғаламшардың биологиялық әртүрлілігінің шексіздігін тағы да дәлелдейді.

🤔Бұл пост қаншалықты пайдалы болды?👇

Бағалау үшін жұлдызшаны басыңыз!

Орташа рейтинг 0 / 5. Дауыс саны: 0

Әзірге дауыс жоқ! Осы жазбаға бірінші болып баға беріңіз.