Адамзат өркениетінің ең ғажайып архитектуралық ескерткіштерінің бірі – Ежелгі Мысыр пирамидалары. Мыңдаған жыл бұрын бой көтерген бұл құрылыстар әлі күнге дейін таңданыс пен зерттеу нысаны болып келеді. Олардың аса дәл геометриялық пішіні, ауқымды көлемі және тарихи жұмбақтары көптеген ғалымдар мен туристердің қызығушылығын тудырады. Каир қаласына жақын орналасқан Гиза пирамидалары – соның айқын мысалы. Бұл ғимараттар ежелгі әлемнің жеті кереметінің бірі болып саналады және бүгінге дейін толықтай сақталған жалғыз нысан. Төменде сіз осы әйгілі ескерткіштер туралы қызықты әрі маңызды деректермен таныса аласыз.
- Гиза пирамидалары шамамен 4 500 жыл бұрын Ежелгі Патшалық дәуірінде салынған. Олар Хеопс, Хефрен және Микерин атты перғауындарға арналған кесене қызметін атқарған.
- Хеопс пирамидасының бастапқы биіктігі шамамен 146,6 метр болған. Қазіргі кезде ол бірнеше метрге аласарып кеткен.
- Пирамиданың әр қыры дүниенің төрт бағытына өте дәл бағытталған. Олардың ауытқуы 0,06 градустан аспайды.
- Әрбір тас блоктың салмағы шамамен 2,5 тонна. Барлығы 2,3 миллионнан астам тас қолданылған.
- Құрылыс жұмыстары шамамен 20–30 жылға созылған. Бұл іске 20–100 мың адам қатысқан болуы мүмкін.
- Ауыр тастарды шөлде жылжыту үшін мысырлықтар құмды сумен шылаған. Бұл үйкелісті азайтып, қозғалысты жеңілдеткен.
- Хеопс пирамидасының ішінде үш негізгі бөлме бар. Солардың ішіндегі ең танымалы – «Патша камерасы».
- Үш пирамидадан да мумиялар табылмаған. Бұл не тонауға, не жерлеудің символикалық сипатта болғанына меңзейді.
- Көптеген құрылыс тастары жақын маңдағы карьерлерден алынған. Алайда кейбір гранит бөліктері 800 км қашықтағы Асуаннан жеткізілген.
- Бастапқыда пирамидалар ақ түсті жылтыратылған әктаспен қапталған. Олар күн сәулесінде жарқырап, алыстан көз тартқан.
- Пирамиданың қыр бұрышы шамамен 51 градус. Мұндай пішін құрылымның беріктігіне себеп болды.
- Бүгінгі технологиялармен де пирамидалардың нақты қалай салынғанын дәл қайталау мүмкін болмай тұр. Бұл жөнінде түрлі теориялар бар.
- Пирамидалардың жанында Үлкен Сфинкс орналасқан. Ол – әлемдегі ең үлкен тұтас тас мүсін.
- Бұл ескерткіштер ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұралар тізіміне енгізілген. Олар ерекше мәдени маңызы бар нысан ретінде қорғалады.
- Пирамидалар жұлдыздар шоғырындағы Орион белдігіне сәйкес орналасқан деген теория бар. Бұл көзқарас астрономиямен байланысты зерттеулерге түрткі болды.
- Ішкі дәліздер мен шахталар өте күрделі жоспармен салынған. Кейбіреулері ешқайда апармайды, бұл әлі күнге дейін жұмбақ күйінде қалып отыр.
- ХХ ғасырда Хеопс пирамидасының жанынан күн қайығы табылған. Ол жерлеу рәсімдерінде қолданылған болуы мүмкін.
- Ежелгі мысырлықтар пирамиданы «аспанға апарар баспалдақ» деп санаған. Ол жанның мәңгілік өмірге сапарын білдірген.
- Тас қалау барысында шеберлер арнайы белгілер салып отырған. Бұл тас тасымалдау мен орнатуды жеңілдеткен.
- Негізіндегі кейбір тастардың салмағы 50 тоннадан асады. Олардың дәл орналасуы қазіргі заман мамандарын таң қалдырады.
- Ежелгі дәуірде Хеопс пирамидасы әлемдегі ең биік құрылыс болған. Бұл рекорд 3 800 жылдан астам уақыт бойы сақталған.
- Орта ғасырларда әктас қаптамалар шешіліп, Каирдегі құрылыс жұмыстарына пайдаланылған. Осы себепті пирамидалар бастапқы түрін жоғалтқан.
- Пирамиданың ұшар басында алтынмен жалатылған тас болған. Ол күн сәулесінің символы ретінде жарық шашып тұрған.
- Археологтар әлі де жаңадан дәліздер мен қуыс орындар тауып келеді. Бұл олардың толық зерттелмегенін көрсетеді.
- Ежелгі құрылысшылар тек мыс құралдарын пайдаланған. Соған қарамастан, тас өңдеудегі дәлдік – таңдай қақтырарлық.
- Пирамидалар мыңдаған жыл бойы жер сілкіністері мен табиғи тозуға төтеп беріп тұр. Бұл – ежелгі сәулет шеберлігінің айғағы.
- Ішкі қабырғалар өте тегіс әрі мұқият өңделген. Кейбір беттері бүгінгі заман стандарттарымен салыстырғанда да өте жоғары сапалы.
- Кейбір залдарда перғауын бейнелері жоқ. Бұл діни нанымдармен немесе ерекше рәсімдермен байланысты болуы мүмкін.
- Хефрен пирамидасының ұшар бөлігінде қаптаманың бір бөлігі сақталған. Бұл пирамидалардың бұрын қандай болғанын елестетуге көмектеседі.
- Әлемнің түкпір-түкпірінен келген туристер пирамидаларды көруге асығады. Олар Ежелгі Мысырдың символына және адамзат даналығының көрінісіне айналды.
Бұл деректер ежелгі мысырлықтардың даналығы мен шеберлігін айқын көрсетеді. Гиза пирамидалары – жай ғана тас құрылыстар емес, бұл адамзат тарихының терең сырын бойына сіңірген ұлы мұра. Оларды зерттеу өткенді түсінуге жол ашып, болашақ ізденістерге шабыт береді. Ежелгі өркениеттің бұл таңғажайып туындылары әлі де талай ұрпақты таңырқатып, таңғалдыруын жалғастыра бермек.