Мазмұны
Халықаралық сапарлар жаңа мүмкіндіктерге жол ашады және түрлі елдермен танысуға мүмкіндік береді. Алайда кез келген мемлекетке кіру барысында кедендік бақылаудан өту қажет. Бұл кезеңде заң талаптарын дұрыс орындау және құжаттарды реттеу аса маңызды. Көп жағдайда қиындықтар ақпараттың жетіспеушілігінен немесе бейқамдықтан туындайды. Сондықтан алдын ала дайындық пен тәртіпке бағыну — саяхаттың сәттілігінің кепілі. Бұл мақалада кеденде еш қиындықсыз өту үшін не істеу қажет екенін қарастырамыз.
Сапар алдында нені білу қажет
Сапарға шықпас бұрын баратын елдің кедендік ережелерімен танысу — маңызды қадам.
- қай заттарды елге әкелуге немесе алып шығуға болмайтынын нақтылап алыңыз;
- қолма-қол ақшаны әкелу мен шығару бойынша лимиттерді біліңіз;
- медициналық дәрі-дәрмектермен бірге қажетті анықтамаларды дайындап жүріңіз;
- баж салығы салынатын тауарлар туралы ақпаратты алдын ала тексеріңіз;
- техника мен электроника құралдарын әкелу шарттарын нақтылаңыз.
Мұндай дайындық сізді артық сұрақтар мен кідірістерден құтқарады.
Жиі кездесетін қателіктер
Кедендегі қиындықтардың көбі жолаушылардың бейқамдығынан немесе ережелерді білмеуінен туындайды. Төмендегі мәселелер жиі кездеседі және олардан аулақ болған жөн.
- Кедендік декларацияны дұрыс толтырмау немесе жалған ақпарат беру, себебі нақты емес мәліметтер қосымша сұрақтар мен тексеріс туындатуы мүмкін, ал мұндай жағдайлар шекарадан өту процесін баяулатып, түсініспеушілікке алып келеді.
- Тыйым салынған немесе шектеулі тауарларды алып өтуге тырысу, өйткені мұндай заттарға арнайы рұқсат қажет, ал оларсыз бұл әрекет заң бұзушылық деп танылып, айыппұл немесе тәркілеу шаралары қолданылуы ықтимал.
- Шектеуден артық тауар тасымалдау және бұл үшін баж салығын төлемеу, себебі әр елде темекі, алкоголь, косметика мен электроника бойынша нақты шектеулер белгіленген және оларды елемеу айыппұлмен немесе тауардан айрылумен аяқталуы мүмкін.
- Қолма-қол ақша немесе бағалы бұйымдарды декларациясыз өткізу, өйткені ірі көлемдегі қаржы мен зергерлік заттар міндетті түрде тіркелуге тиіс және оларды жасыру заңсыз әрекет деп бағаланып, жауапкершілікке әкеліп соғуы ықтимал.
- Дәрі-дәрмектерді рұқсат құжаттарынсыз алып өту, себебі кей препараттар белгілі бір елдерде бақылауға алынған және мұндай жағдайда дәрігерден берілген анықтамасы мен оның ресми аудармасы қажет болады.
Бұл кеңестер кедендік бақылаудан жеңіл және еш кедергісіз өтуге мүмкіндік береді.
Кеденде өзін қалай ұстау керек
Кеден қызметкерлерімен қарым-қатынас кезінде сабырлы, сыпайы және ашық болу маңызды. Бұл — тез әрі оңтайлы тексерістің кепілі.
- қойылған сұрақтарға нақты әрі сенімді жауап беріңіз;
- әзіл айтуға немесе ақпаратты жасыруға тырыспаңыз;
- құжаттарыңызды алдын ала реттеп, қолыңызда ұстаңыз;
- өзіңізді байсалды ұстап, қызметкерлерге құрметпен қараңыз;
- тексеру кезінде эмоцияға берілмей, сабырлық сақтаңыз.
Сіздің байыптылығыңыз және заңға бағынатын мінез-құлқыңыз бақылау қызметінің оң көзқарасын қалыптастырады.
Даулы жағдайда қалай әрекет ету керек
Кейде кедендік тексеру кезінде түсініспеушілік туындауы мүмкін, мұндай жағдайда эмоцияға емес, сабырға жүгінген жөн.
- Жағдай бойынша нақты түсініктеме сұраңыз, себебі әр әрекеттің негізін білу сіздің құқықтық тұрғыда сауатты екеніңізді білдіреді және бұл кейде кикілжіңнің алдын алуға көмектеседі.
- Қызметкердің талабына қатысты ресми ереже немесе құжаттың көшірмесін сұраңыз, өйткені бұл сізге жағдайдың заңдылығын тексеруге мүмкіндік береді және артық қысымнан қорғайды.
- Егер қандай да бір мүлік тәркіленсе, жазбаша дәлел құжатын талап етіңіз, себебі болашақта құқық қорғау органдарына шағым жолдау үшін бұл — міндетті негіз бола алады.
- Даулы жағдай туындаған сәтте аға инспектордың көмегіне жүгініңіз, себебі шағым беру тәртібі мен қызметтік әрекетті қайта қарау құқығы әр азаматта бар және ол арқылы әділетті шешімге қол жеткізуге болады.
Мұндай жағдайда эмоцияға берілмей, ресми әрі заңды жолмен әрекет еткен абзал.
Кеденнен өту — әрбір жолаушы үшін маңызды әрі жауапты кезең. Егер алдын ала дайындалып, ережелермен танысып, байыпты әрекет етсеңіз, қандай да бір қиындық туындамайды. Қызметкерлердің міндеті — тәртіпті сақтау, ал сіздің міндетіңіз — заңға бағыну және өзіңізді лайықты ұстау. Құжаттарды уақытында дайындап, шектеулерді біліп жүрсеңіз, саяхатыңыз сәтті басталады. Кедендік ережелерді сақтау — тек талап емес, қауіпсіз әрі жайлы сапардың кепілі.
