Мазмұны
Жаңару мен жаһандану заманында дәстүр мен рухани құндылықтардың сақталуы ерекше мәнге ие болуда. Мәдени мұра – бұл тек сәулет ескерткіштері, өнер туындылары немесе көне қолжазбалар ғана емес. Ол – халықтың ғасырлар бойғы тәжірибесі, ұрпақтан ұрпаққа жалғасатын ұлы жады, болашақ дамудың іргетасы. Мұндай байлықтан айырылу – халықтың өзіндік болмысынан, ұрпақтар сабақтастығынан және адам жанын байытатын құндылықтардан айырылумен тең. Сол себепті бүгінгі таңда мәдени мұраны қорғаудың маңызы бұрынғыдан да зор.
Әр халықтың қуаты – оның терең тамырында. Өткенге құрметпен қарау ғана тұрақты болашақ құруға мүмкіндік береді.
Мәдени мұраның қоғам өміріндегі рөлі
Мәдени құндылықтар – тұлғаны тәрбиелеп, қоғамда үйлесімділікті сақтауға көмектесетін көпқырлы рухани негіз.
- ұлттық бірегейлікті сақтауға, өз тамырыңды тануға мүмкіндік береді;
- шығармашыл адамдарға, суретшілер мен жазушыларға шабыт береді;
- әртүрлі мәдениет пен ұрпақ өкілдерінің диалогына жол ашады;
- білім, ғылым, адамгершілік дамуына ықпал етеді;
- ұрпаққа салт-дәстүр, әдеп пен өмірлік сабақтарды жеткізеді.
Осы құндылықтарды сақтау қоғамды тұрақты әрі рухани бай етеді.
Мәдени мұраны қорғаудың дәлелдері
Өткен мен қазіргі өмірден алынған мысалдар мәдени құндылықтарды қорғау неге қажет екенін айқын көрсетеді.
- Мәдени мұра ұлттық сана-сезімді нығайтады. Тарихын құрметтейтін адам елдің бірлігін сақтап, оның болашағын қорғауға бейім келеді.
- Ескерткіштер мен дәстүрлердің арқасында үлкендер білгенді жастарға үйретеді. Бұл тілдің, қолөнер мен ерекше салттардың сақталуына мүмкіндік береді.
- Тарихи нысандар мен дәстүрлер туристерді тартып, экономикалық өсімге және инфрақұрылым дамуына әсер етеді.
- Өткеннің тәжірибесі әдебиетте, ескерткіштерде, салт-дәстүрде жинақталып, бүгінгі күннің күрделі мәселелерін шешуге жол ашады.
- Мәдени мұра елдің халықаралық аренадағы оң имиджін қалыптастыруға көмектеседі. Ерекше дәстүрлердің арқасында мемлекет өзгелерге тартымды, ерекшеленетін болады.
Мәдени құндылықтарды сақтау – тарих алдындағы парыз ғана емес, сондай-ақ ел экономикасына, тәрбиесіне, абыройына қосқан үлес.
Мәдени мұраны қорғаудағы нақты қадамдар
Әр азаматтың шынайы әрекеті дәстүр мен тарихи ескерткіштердің сақталуына ықпал ете алады.
- сәулет ескерткіштеріне құрметпен қарап, тарихи нысандарға зиян келтірмеу;
- туған өлкенің тарихын зерделеп, дәстүрді сақтап, балаларға үйрету;
- мәдени шараларға, фестивальдерге, ағартушылық бағдарламаларға белсенді қатысу;
- ерекше құндылықтарды қалпына келтіру мен сақтауға арналған бастамаларды қолдау;
- тіл, фольклор, халық әндері мен салт-дәстүрді қорғауға атсалысу.
Көп адамның кішігірім болса да шынайы талпынысы болашақ ұрпаққа қайталанбас ұлттық рухты сақтауға көмектеседі.
Мәдени мұра – кез келген қоғам үшін баға жетпес құндылық, онсыз толыққанды рухани әрі қоғамдық даму мүмкін емес. Мұраны сақтау – өткен мен бүгінді, болашақпен байланыстыратын алтын көпір, жаңа буынға күш-қуат пен даналық сыйлайды. Традицияны сүю, тарихқа құрмет және қоғам өміріне белсене араласу – еліміздің тұрақты дамуының негізі. Мәдени мұраны қорғау – жарқын әрі үйлесімді болашаққа жасалған сенімді қадам. Сондықтан ата-бабалардан қалған қазынаны сақтау әр азамат үшін аса маңызды.
