Мазмұны
Адам денсаулығында тыныс алу жүйесінің рөлі аса маңызды. Ол тек оттегі алмасуына ғана емес, бүкіл ағзаның дұрыс жұмыс істеуіне әсер етеді. Салқын тию, вирустық инфекциялар немесе созылмалы аурулар өкпеде қақырық жиналуына алып келеді. Бұл тыныс алуды қиындатып, жөтел туындатып, асқынуға әкелуі мүмкін. Осындай жағдайларды болдырмас үшін қақырықтан дер кезінде арылу өте маңызды. Өкпені табиғи әрі қауіпсіз жолмен тазалауға көмектесетін тиімді тәсілдер бар.
Қақырықтың жиналу себептері
Қақырық – ағзаның тыныс жолдарын қорғау үшін бөлетін шырышты заты. Бірақ оның мөлшері шамадан тыс артқанда, тыныс алу қиындайды әрі ауру асқынуы мүмкін.
Қақырық мына жағдайларда көбейеді:
- жедел немесе созылмалы бронхит кезінде;
- тұмау және ЖРВИ сияқты вирустық инфекциялардан кейін;
- шылым шегу немесе зиянды заттарды жиі тыныс арқылы қабылдау кезінде;
- аллергиялық реакциялар болғанда;
- өкпе тіндерінің қабыну ауруларында.
Мұндай сәтте қақырықтан құтылу – тек жайлылық үшін емес, аурудың алдын алу үшін де қажет.
Қақырықты шығаруға көмектесетін жалпы кеңестер
Өкпе мен бронхтардың қалыпты жұмыс істеуіне жағдай жасау – қақырықты тиімді шығарудың алғашқы қадамы. Көптеген тәсілдер қарапайым әрі баршаға қолжетімді.
Пайдалы әдеттер:
- жылы сұйықтықты жеткілікті мөлшерде ішу;
- бөлмені жиі желдетіп, ылғалдылықты қалыпта ұстау;
- құрғақ ауа мен темекі түтінінен аулақ болу;
- терең тыныс алу мен баяу шығару арқылы өкпені жұмысқа қосу;
- өнімді жөтелді тоқтатпау, себебі ол қақырықты шығаруға көмектеседі.
Осы қарапайым кеңестер ағзаның табиғи тазару процесін жеңілдетеді.
Тыныс алу жолдарын тазартудың тиімді тәсілдері
Қақырықты шығару процесін жылдамдату үшін арнайы әдістерді қолдануға болады. Кейбір тәсілдер қақырықты сұйылтады, басқалары оны жылжытуға көмектеседі.
- Ингаляция жасау. Сода, шөп тұнбалары немесе эфир майларымен жасалған бу процедуралары шырышты сұйылтады. Олар тыныс алуды жеңілдетіп, қабынуды азайтады.
- Постуральды дренаж және перкуссиялық массаж. Арнайы қалыпта жату мен арқаны жеңіл ұру қақырықтың жоғары қозғалуына сеп болады. Бұл тәсілді өкпенің созылмалы ауруларында жиі қолданады.
- Қақырық түсіретін дәрі-дәрмектер. Сироптар, таблеткалар немесе тамшылар шырышты сұйылтып, оны оңай шығуға мүмкіндік береді. Жас ерекшелігі мен денсаулық жағдайына сай препарат таңдау қажет.
- Тыныс алу жаттығулары мен дене қозғалысы. Жаяу жүру, терең тыныс алу, қарапайым дене қимылдары өкпенің желдетілуін жақсартып, қан айналымды арттырады. Бұл ағзаның тазару процесін жылдамдатады.
- Халықтық ем-дом. Бал, лимон қосылған шай, жылы сүт немесе дәрілік өсімдіктерден жасалған қайнатпа жеңіл әрі жұмсақ әсер етеді. Олар иммунитетті де нығайтады.
Тиімді әдіс таңдау – адамның жағдайына, жөтел сипатына және қақырықтың қоюлығына байланысты болады.
Дәрігерге қашан қаралу керек
Үй жағдайындағы шаралар нәтиже бермей, жағдай қиындай түссе, маман кеңесіне жүгіну қажет. Уақтылы көрсетілген медициналық көмек асқынудың алдын алады.
Мына белгілер байқалса, дәрігерге қаралу қажет:
- жөтел бір аптадан ұзаққа созылып, жеңілдемесе;
- қақырықта қан байқалса;
- дене қызуы үш күннен артық түспесе;
- тыныс алу кезінде кеуде ауырып, ауырлық сезілсе;
- жалпы жағдай күрт нашарласа.
Дер кезінде қойылған диагноз – дұрыс ем мен тезірек сауығудың кепілі.
Өкпеден қақырықты шығару – тыныс алу жүйесінің қалпына келуінде маңызды қадам. Үй жағдайындағы қарапайым әдістер мен дәрігер ұсынған тәсілдерді біріктіру арқылы нәтижеге жетуге болады. Дене белсенділігі, таза ауа, сұйықтық қабылдау және өзін тыңдау – саулыққа бастайтын жол. Ауруды асқындырып алмай, ерте әрекет ету – денсаулықты сақтаудың басты шарты. Еркін тыныс пен жақсы көңіл-күй – дұрыс күтімнің нәтижесі.
