Мазмұны
Қазіргі қоғамда сымбатты болуға ұмтылу жиі шектен тыс тыйымдармен, калория санаумен және әрбір тәттіге қатысты өзін-өзі жазғырған сезіммен қатар жүреді. Қатты диеталар жылдам нәтиже уәде етеді, бірақ көбінесе бұл нәтижелер уақытша болып шығып, қайта салмақ қосудың себебіне айналады. Адам өзінің мақсаттарына жеткенімен, тез шаршап, ашуланшақ болып, ақырында еркін тамақтануға оралады. Дегенмен, дұрыс салмақты ұстап тұру үшін өзін шектемей-ақ қоюға болады. Ол үшін ұзақмерзімді әрі өмір салтына үйлесетін пайдалы әдеттерді қалыптастыру жеткілікті.
Төменде денсаулық пен сыртқы келбетті сақтау үшін тиімді әрі қарапайым жолдар ұсынылады. Олар стрестен арылуға, өз-өзіңмен үйлесімді өмір сүруге және ұзақ уақыт бойы салмақты бірқалыпты ұстап тұруға көмектеседі.
Дұрыс әрі тұрақты тамақтану қағидалары
Теңгерімді тамақтану қатаң шектеулерді талап етпейді. Ең бастысы – тамаққа саналы көзқараспен қарап, ағзаға қажеттіні таңдап үйрену.
Мынадай қарапайым ережелерді ұстану пайдалы:
- тамақ ішіп отырғанда асықпай, гаджеттерден алшақ болу;
- мәзірге көкөністер мен пайдалы табиғи өнімдерді жиі қосу;
- өңделмеген, құрамында қоспасы аз тағамдарды таңдау;
- әрбір тағамда ақуыз көздерін болдыру, олар ұзақ тоқтық сезімін береді;
- кешкісін көп тамақтанбауға тырысу;
- таңғы асты өткізіп алмау, тіпті жеңіл болса да;
- күн бойы жеткілікті су ішу;
- тәтті сусындар мен жартылай дайын өнімдерді азайту;
- шын аштық сезімімен тамақтану, іш пысқанда емес;
- ағзаның шынайы қажеттілігін тыңдай білу.
Осындай тәсіл тамақтануды шектемей-ақ, оның сапасын жақсартып, салмақты табиғи жолмен бақылауда ұстауға мүмкіндік береді.
Белсенді өмір салтын қалыптастыру
Салмақ тек тамақ мөлшеріне ғана емес, күнделікті әрекетке, демалысқа және эмоционалдық күйге де байланысты. Қимыл-қозғалыс пен дұрыс демалу — тепе-теңдікті сақтаудың ажырамас бөлігі.
Келесі өмірлік дағдылар соған қолдау болады:
- Тұрақты физикалық белсенділік. Жаяу жүру, билеу, велосипед тебу немесе жүзу — арнайы дайындықты қажет етпейтін оңай жаттығулар. Маңыздысы – жүйелілік, күн сайын кем дегенде 30 минут қимылда болу. Қозғалыс зат алмасуды жеделдетіп, бұлшықетті нығайтады және артық майдың жиналуына жол бермейді.
- Толыққанды ұйқы. Ұйқы жетіспеушілігі гормон тепе-теңдігін бұзып, тәбетті арттырады. Кемінде 7 сағат ұйықтау арқылы ағза қалпына келеді. Жақсы демалыс – артық тамақтанудың алдын алатын маңызды фактор.
- Стресті азайту. Күйзеліс кезінде адам тәтті немесе майлы тағам арқылы өзін жұбатқанды жөн көреді. Ал тыныштыққа йога, серуендеу, хобби немесе тыныс алу жаттығулары көмектеседі. Эмоциялық тепе-теңдік сақталса, тамақтану да реттеледі.
- Тамақты алдын ала жоспарлау. Үйден дайын тамақ алып шығу және азық-түлік тізімімен дүкенге бару қажетсіз әрі зиянды тағамдардан сақтайды. Бұл тәсіл артық шығынды азайтып, тәртіп қалыптастырады. Күн тәртібін дұрыс ұйымдастыру тамақтануда тепе-теңдік орнатады.
- Шектен шықпау. Қатаң тыйымдар мен үнемі өзін бақылау адамды шаршатады. Сол себепті анда-санда ұнайтын тағамнан бас тартпай, оны мөлшермен жеу жақсы. Ләззат пен пайданың арасынан тепе-теңдікті табу — ұзақмерзімді нәтиженің кепілі.
Бұл тәсілдерді өмір салтына енгізу салмақты оңай әрі табиғи жолмен қалыпта ұстауға көмектеседі.
Қарапайым мысалдар мен нақты қадамдар
Кейде жалпы кеңестерді іске асыру қиын көрінуі мүмкін. Ал қарапайым мысалдар нақты нәтиже беретінін дәлелдейді.
Мына әрекеттерді байқап көріңіз:
- тәтті кофенің орнына таңертең лимон қосылған жылы су ішіңіз;
- дүкенге немесе жұмысқа көлікпен емес, жаяу барып қайтыңыз;
- үйде түскі ас дайындап, оны өзіңізбен бірге алыңыз;
- сериал көрудің орнына кешкі серуенге шығып көріңіз;
- апта сайын жаңа көкөніс тағамының рецептісін қолданып көріңіз.
Осындай шағын өзгерістерден тұратын жүйе уақыт өте келе пайдалы әдетке айналады.
Салмақты қалыпта ұстау – бұл қатаң диеталарға, үздіксіз тыйымдарға немесе өзіңді айыптауға емес, өз денеңе деген қамқорлыққа негізделуі тиіс. Бұл – өз қажеттіліктеріңді түсініп, ішкі тепе-теңдікті сақтау арқылы өмір сүру. Дұрыс тамақтану, қозғалыс, тынығу және эмоциялық тұрақтылық ұзақмерзімді нәтижеге жеткізеді. Барлығына бірдей ортақ үлгі жоқ, бірақ өзін тыңдап, уақытпен үйлескен өмір салты әркімге қолайлы. Ең бастысы – шыдамды болып, өзіңді жақсы көріп, кемелдікке емес, үйлесімге ұмтылу.
