Содержание
Жас ұлғайған сайын ағзада барлық жүйелерге, соның ішінде тірек-қимыл аппаратына әсер ететін табиғи өзгерістер жүреді. Буындар серпімділігін біртіндеп жоғалтады, синовиальды сұйықтық азаяды, ал шеміршек тіндері жүктемеге төзімсіз бола бастайды. Мұндай өзгерістер қимылдың шектелуіне, ауырсынуға және өмір сапасының төмендеуіне әкелуі мүмкін. 40 жастан асқаннан кейін буын саулығына ерекше көңіл бөлу олардың ұзақ жылдар бойы қозғалысын сақтауға көмектеседі. Бұл үшін өмір салтын түзету, дұрыс тамақтану және тиімді дене белсенділігі сияқты кешенді амалдар қажет. Енді буын саулығын сақтауға көмектесетін негізгі әдістерді қарастырайық.
40 жастан кейін буын жағдайының нашарлау себептері
Буындарға әсер ететін факторларды түсіну оларды қорғау шараларын уақтылы қабылдауға мүмкіндік береді.
- шеміршек тіндеріндегі жасқа байланысты өзгерістер;
- коллаген мен эластин деңгейінің төмендеуі;
- микрожарақаттардың және бұрынғы жарақаттардың салдары;
- артық салмақтың қосымша жүктеме түсіруі;
- дене белсенділігінің жеткіліксіздігі.
Бұл факторлар буындардың тозу процесін жеделдетуі мүмкін, бірақ дұрыс амалдар олардың әсерін азайтады.
Буын саулығын сақтаудың негізгі тәсілдері
40 жастан кейін буын ауруларының алдын алу және олардың қозғалысын сақтау үшін тексерілген ұсыныстарды орындаған жөн.
- Тұрақты дене белсенділігі. Орташа қарқындағы жаттығулар бұлшықеттер мен сіңірлерді нығайтып, буындарға тұрақтылық береді. Артық жүктемесіз спорт түрлері – жүзу, йога, пилатес, жаяу серуендеу – ең тиімді болып саналады. Үнемі қозғалыс буын тіндерінің қан айналымын және қоректенуін жақсартады.
- Салмақты бақылау. Артық килограмм тізе және жамбас буындарына түсетін жүктемені арттырады, бұл олардың тез тозуына себеп болады. Дене салмағын қалыпты деңгейде ұстау артроз сияқты аурулардың қаупін азайтады. Ол үшін дұрыс тамақтануды тұрақты белсенділікпен үйлестірген жөн.
- Дұрыс тамақтану. Ас мәзірінде кальцийге, D дәруменіне, омега-3 май қышқылдарына және ақуызға бай тағамдар болуы қажет. Бұл заттар сүйектерді нығайтып, қабынуды азайтып, тіндердің қалпына келуін қолдайды. Пайдалы өнімдер қатарына балық, сүт өнімдері, жаңғақтар, бұршақ тұқымдастар және көкөністер жатады.
- Артық жүктемеден аулақ болу. Ауыр зат көтеру немесе күрт қозғалыс жасау шеміршек пен сіңірлерді жарақаттауы мүмкін. Күш түсіретін жұмыстарда қауіпсіздік ережелерін сақтау және қажет болған жағдайда тіреу құралдарын пайдалану маңызды.
- Иілгіштікті сақтау. Тұрақты созылу жаттығулары мен буын қозғалғыштығына арналған қимылдар олардың сіресуін болдырмайды. Бұл әсіресе көп уақытын отырып өткізетін адамдар үшін маңызды. Таңертең және кешке бірнеше минуттық созылу жаттығулары жалпы жағдайды жақсартады.
Бұл ұсыныстар буындарға түсетін жүктемені азайтып, олардың қызметін ұзақ уақыт сақтауға көмектеседі.
Қосымша алдын алу шаралары
Негізгі ережелерден бөлек, буын саулығын нығайтуға қосымша әсер ететін тәсілдер бар.
- буын ауруларын ерте анықтау үшін тұрақты медициналық тексеруден өту;
- амортизациясы бар ыңғайлы аяқ киім кию;
- қажет болса, ортопедиялық табандық қолдану;
- қан айналымын нашарлататын шылым шегуден бас тарту;
- синовиальды сұйықтық деңгейін қалыпты ұстау үшін жеткілікті мөлшерде таза су ішу.
Бұл шараларды негізгі ұсыныстармен бірге қолдану әлдеқайда тиімді.
40 жастан кейін буын саулығын сақтау өмір салты мен әдеттерге мұқият қарауды талап етеді. Дұрыс тамақтану, орташа қарқынды дене белсенділігі, салмақты бақылау және алдын алу шараларын қамтитын кешенді амалдар қозғалысты сақтап, аурулардың алдын алуға көмектеседі. Күнделікті әдеттерге аз ғана өзгеріс енгізу тірек-қимыл аппаратының жағдайын айтарлықтай жақсартады. Бүгінгі буынға деген қамқорлық – ертеңгі белсенді әрі толыққанды өмірдің кепілі. Неғұрлым ертерек бастасаңыз, соғұрлым буындар ұзақ жылдар бойы ауырсынусыз қызмет етеді.
