Мазмұны
Жуынатын бөлме мен ас үйдің тазалығы көбіне сантехниканың күйіне байланысты. Уақыт өте келе металл мен керамика беттерінде әктасты қақ пайда болып, олардың сыртқы көрінісін бұзады және күтім жасауды қиындатады. Бұл құбылыс кальций мен магний тұздары бар қатты судың әсерінен орын алады. Су буланған кезде минералдар қалып, қалың қабат түзіледі. Мәселені елемеу жабынның біртіндеп бүлінуіне және жабдықтың қызмет мерзімінің қысқаруына әкеледі. Сондықтан оны кетірудің тиімді әрі қауіпсіз тәсілдерін білу маңызды.
Қақтың пайда болу себептері
Әктасты шөгіндінің негізгі себебі – су құрамындағы минералдық қоспалар. Олардың мөлшері жоғары болса, кристалдардың бетке шөгуі тездейді. Ауыртпалық ең алдымен шүмектерге, душ басына, раковиналарға және унитаздарға түседі. Ыстық суды жиі пайдалану бұл процесті жылдамдатады, өйткені қыздыру кезінде тұздар тезірек тұнбаға түседі. Егер сантехника жүйелі түрде тазаланбаса, қақ қатаяды да, оны кетіру қиындайды.
Тазалауға дайындық
Жұмысты бастамас бұрын жабынның жағдайын бағалау қажет. Эмальданған және хромдалған беттер тот баспайтын болат немесе керамикаға қарағанда нәзік күтімді талап етеді. Әктасты тиімді кетіретін, бірақ қорғаныс қабатын бұзбайтын құралды таңдау маңызды. Сонымен қатар қолғап, губка, жұмсақ щетка және микрофибра мата дайындап қойған жөн.
Қақты кетірудің үй жағдайындағы тәсілдері
Көптеген қолжетімді құрамдарды өзіңіз-ақ дайындауға болады. Олар құрамында агрессивті химиялық заттар жоқ, сондықтан тұрақты қолдануға жарамды.
- сірке суы – минералды қалдықтарды ерітіп, жағымсыз иісті жояды; оны матаға немесе губкаға сіңдіріп, қақты орап 30–60 минутқа қалдырады; содан кейін бетті жылы сумен шайып тастайды;
- лимон қышқылы – жаңа қақтарды кетіруге жақсы көмектеседі; ұнтақты жылы суға ерітіп, кірлеген жерге жағып, жарты сағатқа қалдырады; кейін қалдықты шайып, бетті құрғатады;
- ас содасы – жабынды сызбайтын жұмсақ абразив ретінде әсер етеді; содадан және судан жасалған пастаны қаққа жағып, аздап ысқылап, шайып тастайды;
- газды су – металдың жылтырлығын қалпына келтіреді; бетін газды сумен ылғалдандырып, бірнеше минуттан соң шайып тастайды;
- картоп қайнатпасы – құрамындағы крахмал қақты жұмсартады; қайнатпамен шүмек немесе раковинаны сүртіп, кейін таза сумен шайып тастайды.
Бұл тәсілдерді тұрақты қолдану сантехниканы жақсы күйде ұстауға көмектеседі және қосымша шығынды қажет етпейді.
Кәсіби тазалау әдістері
Кейде қақ тым қатты болып, халықтық әдістер нәтиже бермейді. Мұндайда арнайы құралдар көмектеседі.
- Қышқыл негізіндегі гельдер. Мұндай құралдар жабынға қауіпсіз қышқылдардан тұрады және минералды шөгінділерді ерітеді. Оларды ластанған жерге жағып, нұсқаулықта көрсетілген уақытқа қалдырады, кейін мол сумен шайып тастайды. Қолдану кезінде қолғап киіп, бөлмені желдету қажет.
- Көбік тазартқыштар. Көбік құрылымы тік беттерде жақсы ұсталып, қиын жерлерге де жетеді. Бұл қақты біркелкі жұмсартып, оны кетіруді жеңілдетеді. Өңдегеннен кейін қалдықты шайып, бетті жұмсақ мата арқылы сүртеді.
- Абразивті пасталар. Олар тот баспайтын болат немесе керамика сияқты мықты материалдарға жарамды. Паста қақтың үстіңгі қабатын алып, металдың жылтырлығын қайтарады. Дегенмен шамадан тыс күш қолданбау керек, әйтпесе жабынды сызу қаупі бар.
Мұндай құралдар тазалау уақытын қысқартып, нәтижені ұзақ уақыт сақтайды.
Қақтың алдын алу
Минералды шөгінділердің алдын алу оларды кетіруден әлдеқайда оңай. Ол үшін бірнеше қарапайым ережені сақтау жеткілікті.
- әр қолданғаннан кейін шүмектер мен раковиналарды құрғатып сүрту;
- апта сайын қолжетімді құралдармен жеңіл тазалау жүргізу;
- судың қаттылығын төмендететін сүзгілер орнату;
- металл бөлшектерді сумен ұзақ жанастырмау;
- жабдықтың ақаусыз жұмысын бақылап, тамшылардың ағып тұрмауын қадағалау.
Тұрақты күтім жабдықтың қызмет мерзімін ұзартып, сыртқы көрінісін сақтап қалады.
Сантехникадағы қақты дер кезінде кетіру оның жұмыс қабілетін және әдемі көрінісін сақтауға мүмкіндік береді. Үй жағдайындағы тәсілдер тұрақты күтім үшін ыңғайлы әрі артық шығынсыз нәтиже береді. Қатты шөгінділерді тез әрі тиімді жою үшін кәсіби құралдар көмектеседі. Жабынды зақымдамау үшін материалдың түрін ескеріп, дұрыс әдісті таңдау керек. Алдын алу шаралары басты рөл атқарады, себебі сантехниканың күйіне тұрақты назар аудару қақтың пайда болуына жол бермейді. Дұрыс күтім арқылы жабдық ұзақ жылдар бойы таза әрі жарқырап тұрады.
