Шаршаудан арылып, қуатты қалай арттыруға болады

Қазіргі заманда адам өмірі қарқынды әрі үздіксіз қозғалыспен өтеді. Күнделікті міндеттер мен ақпараттық жүктеме адамның денсаулығына және көңіл-күйіне елеулі әсер етеді. Көпшілігі күн сайын шаршағанын сезініп, ешнәрсеге зауқы соқпай, белсенділік таныта алмай жатады. Мұндай жағдайда сергектікті қайтару қиын көрінуі мүмкін. Алайда бұл сезімнен құтылу үшін күрделі шаралар қажет емес. Күн тәртібін оңтайландыру, дұрыс тамақтану мен дене белсенділігі арқылы ағзаны қалпына келтіріп, қуатты күйге енуге болады.

Қуаттың төмендеу себептері

Шаршау – ағзаның күйзелістен немесе тепе-теңдіктің бұзылуынан беретін белгісі. Ол бірнеше фактордың әсерінен туындайды.

Ең жиі кездесетін себептер мыналар:

• ұйқы тәртібінің бұзылуы;
• біркелкі емес және құнарсыз тамақтану;
• жүйкелік немесе эмоционалдық күйзеліс;
• қозғалыстың жетіспеушілігі;
• дәрумендер мен микроэлементтердің тапшылығы.

Мәселенің түп-төркінін анықтау оның шешімін жеңілдетеді.

Күш-қуатты азайтатын әдеттер

Кейде адам өз ағзасына өзі зиян тигізіп жатады. Күнделікті қайталанатын әрекеттер қуатты азайтып, қалпына келуге кедергі келтіреді.

Мұндай әдеттерге жататындар:

• кофе мен қантты шамадан тыс пайдалану;
• таңғы немесе түскі асты өткізіп жіберу;
• кешке дейін телефон немесе ноутбук экранына қарау;
• таза ауада серуендемеу және қозғалыстың аз болуы;
• әлеуметтік желілер мен жаңалықтарды шектен тыс қарау.

Осы факторлардан арылу ағзаның табиғи қуат қорын қалпына келтіруге мүмкіндік береді.

Қуат беретін пайдалы тағамдар

Тамақтану адамның сергектігі мен белсенділігіне тікелей әсер етеді. Кейбір өнімдер ағзаны әлсіретсе, енді біреулері қуат көзіне айналады.

Мәзірге мына тағамдарды енгізу ұсынылады:

1. Күрделі көмірсулар. Сұлы жармасы, қарақұмық және бидай наны ұзақ уақыт бойы қуат береді. Олар қандағы қант деңгейін тұрақты ұстап, шаршауды болдырмайды.
2. Ақуызға бай тағамдар. Жұмыртқа, балық, сүзбе мен бұршақ тұқымдастар бұлшықет пен ұлпаның қалпына келуіне көмектеседі. Сонымен қатар, ферменттер мен гормондардың түзілуіне әсер етеді.
3. Пайдалы майлар. Жаңғақ, зәйтүн майы және авокадо ми мен жүйке жүйесінің жұмысына жағымды әсер етеді. Олар майда еритін дәрумендердің сіңуін жақсартады.
4. Жаңа піскен көкөністер мен жемістер. Дәрумендер мен антиоксиданттарға бай бұл өнімдер ағзаның қорғаныс қабілетін арттырады. Сонымен бірге асқорыту жүйесін де реттейді.
5. Таза су. Сұйықтықтың жетіспеуі бас ауруы мен әлсіздік тудыруы мүмкін. Күні бойы жеткілікті мөлшерде су ішу зейінді арттырып, қуат береді.

Дұрыс тамақтану – бойдағы қуаттың тұрақты әрі табиғи көзі.

Қозғалыс белсенділігінің рөлі

Қозғалыс ағзаның сергектігін арттырып, зат алмасуды жандандырады. Тіпті жеңіл дене жаттығуларының өзі қан айналымын жақсартып, көңіл-күйді көтереді.

Белсенділікке келесідей жаттығулар кіреді:

• күнделікті таза ауада серуендеу;
• жүзу, йога, жеңіл жүгіру немесе би;
• таңертеңгілік жаттығу немесе кеңседе орындалатын жеңіл қимылдар;
• тыныс алу гимнастикасы немесе үй жағдайында жасалатын жаттығу кешендері;
• отырықшы жұмыс кезінде әрбір 1–1,5 сағат сайын үзіліс жасау.

Дене қозғалысы – табиғи сергіткіш, ол ішкі күшті оятып, жұмысқа деген ынтаны арттырады.

Энергияны қалпына келтіретін әдістер

Шаршаудан арылу үшін тек тамақ пен қозғалыс жеткіліксіз. Психологиялық жай-күй мен эмоциялық теңгерімді сақтау да маңызды.

Мынадай тәсілдер көмектесе алады:

• 15–20 минуттық қысқа күндізгі ұйқы;
• лаванда немесе цитрусты майлар қосылған ароматерапия;
• тыныш музыка тыңдау немесе сүйікті кітап оқу;
• күнделік жүргізу немесе алғыс айту әдетін қалыптастыру;
• табиғат аясында серуендеп, жағымды адамдармен араласу.

Осындай әдістердің көмегімен адам қайтадан энергияға толы күйге келе алады.

Энергияны арттыру жоспары

Нәтиже тұрақты болуы үшін жүйелі әрекет қажет. Төмендегі қадамдар осы жолда пайдалы болмақ.

1. Ұйқы тәртібін қалыпқа келтіру. Күн сайын бір уақытта ұйықтап, бір уақытта ояну биологиялық ырғақты реттейді. Бұл терең және сапалы ұйқыға мүмкіндік береді.
2. Таңертең белсенділікті арттыру. Жеңіл жаттығу метаболизмді жандандырып, дофамин деңгейін арттырады. Бұл бүкіл күнге сергектік сыйлайды.
3. Жұмыс кезінде үзіліс жасау. Әр 60–90 минут сайын орныңыздан тұрып, бірнеше қадам жасау пайдалы. Бұл шаршауды азайтып, өнімділікті арттырады.
4. Ақпараттық ағынды шектеу. Жаңалықтар мен әлеуметтік желілерді азайту миға демалуға мүмкіндік береді. Бұл тыныштық пен зейін жинауға көмектеседі.
5. Күнделікті қуаныш сәттерін жоспарлау. Дәмді таңғы ас, жылы ванна немесе сүйікті хобби – күнге жағымды реңк береді. Осындай қарапайым сәттер де қуат сыйлайды.

Бұл жоспарды күнделікті өмірге енгізу арқылы сергек, қуатты және белсенді күйге келуге болады.

Шаршау – ағзаның көмекке мұқтаж екенін білдіретін белгі. Дұрыс ұйқы, пайдалы тамақ, қимыл-қозғалыс және эмоциялық тұрақтылық адамның өмір сүру сапасын айтарлықтай жақсартады. Қарапайым да тиімді әдістерді күнделікті қолдану арқылы энергияны қалпына келтіруге болады. Ең бастысы – ағзаға құлақ түріп, өз-өзіңізге қамқор болуды үйрену. Сонда өмірдің әр сәті қуат пен шабытқа толы болмақ.