Жер бетіндегі ең ерекше әрі көзге бірден түсетін жануарлардың бірі — жираф. Оның ұзын мойны, биік бойы және ерекше қозғалысы адамдарды ежелден қызықтырып келеді. Африканың саванналарында мекендейтін бұл жануар тек сырт келбетімен ғана емес, биологиялық ерекшеліктерімен де таңғалдырады. Жираф — табиғаттың ғажайып туындысы, оның мінез-құлқы мен тіршілігі туралы көпшілік біле бермейтін қызықты жайттар өте көп.
- Жираф — жер бетінде өмір сүретін ең бойшаң жануар. Аталық жирафтың биіктігі 6 метрге дейін жетеді, ал мойны денесінің жартысына жуығын құрайды.
- Ұзын мойнына қарамастан, мойын омыртқаларының саны жетеу ғана. Бұл адаммен бірдей, тек әр омыртқа шамамен 25 сантиметрге дейін созылған.
- Жүрегі өте ірі және қуатты, салмағы 11 келіге жуықтайды. Бұл қан айналымын қамтамасыз ету үшін қажет, өйткені қан миға дейін биікке көтерілуі тиіс.
- Жирафтардың қан қысымы өте жоғары болады. Бұл қанның ұзын мойын арқылы миға үздіксіз жетуін қамтамасыз етеді.
- Тілі қою күлгін түсті және ұзындығы 45 сантиметрге дейін жетеді. Ол арқылы ағаш бұтақтарын орап, тікенектерден жапырақты шебер ажыратып алады.
- Өз құлақтарын тілімен тазалай алады. Бұл олардың тілінің ұзындығы мен икемділігін дәлелдейді.
- Жираф күніне небәрі 20–30 минут қана ұйықтайды. Бұл — сүтқоректілер арасындағы ең қысқа ұйқы режимдерінің бірі.
- Әдетте олар тік тұрып ұйықтайды. Кейде ғана қауіпсіз ортада жатып, басын арқасына қойып демалады.
- Олар өте сирек дыбыс шығарады. Дегенмен, зерттеушілер жирафтардың төмен жиілікте, адам құлағына естілмейтін дыбыстар арқылы бір-бірімен байланысатынын анықтаған.
- Әр жирафтың терісіндегі өрнек ерекше. Адамның саусақ ізі секілді, бұл өрнек дара және зерттеушілерге жануарларды ажыратуға мүмкіндік береді.
- Жаңа туған жирафтың бойы 2 метрге дейін жетеді. Салмағы шамамен 60 келі болады.
- Туған кезде төл биіктіктен жерге құлайды. Бұл оған зиян келтірмейді, керісінше тыныс алуы мен қозғалуын жандандырады.
- Қажет жағдайда жираф жылдам жүгіре алады. Жылдамдығы сағатына 60 км-ге дейін жетуі мүмкін.
- Ол денесін иноходь деп аталатын тәсілмен қозғалтады. Яғни бір жақтағы екі аяғын бір мезгілде жылжытады.
- Жирафтар алыстан өте жақсы көреді. Көздерінің екі жақта орналасуы оларға кең шолу жасауға көмектеседі.
- Олар бірнеше апта бойы су ішпей жүре алады. Негізгі ылғалды жапырақтардан алады, әсіресе акациядан.
- Терісі өте қалың әрі берік. Бұл оны жәндіктер мен ұсақ жыртқыштардан қорғайды.
- Аталықтарының басында сүйек тәрізді өсінділер болады. Олар бұл мүйіздерді шайқас кезінде қолданады.
- Мұндай шайқастар «мойын күресі» деп аталады. Жирафтар бір-біріне мойындарымен соққы жасайды.
- Көбінесе олар жыртқыштардан өздерін аяғымен қорғайды. Бір соққысы арыстанды да жарақаттауы мүмкін.
- Жирафтар тұрақты емес табындарда өмір сүреді. Бұл топтар жынысы мен жасы әртүрлі жануарлардан тұрады.
- Олар ым-ишара арқылы тілдеседі. Көзқарас, бас қозғалысы мен дене қалпы арқылы байланыс орнатады.
- Аналықтары төлдеріне ерекше қамқор болады. Олар жаңа туған баласын иіскеп, қоршап, басқа аналармен бірге «балабақша» құрып, бір-бірінің төлін бірге бағады.
- Табиғатта 25 жылға дейін өмір сүре алады. Қолда жақсы күтім болса, жасы 30-ға дейін жетеді.
- Құйрықтарының ұшы ұзын әрі қалың түкті. Бұл оларды шыбын-шіркейден қорғауға көмектеседі.
- Суахили тілінде жираф «твари» деп аталады. Танзанияда орналасқан ұлттық саябақ та осы атауды иеленген.
Жирафтар тек ерекше пішінімен емес, табиғи бейімделгіштігімен де таңғалдырады. Олар Африка саванналарының экожүйесінде маңызды рөл атқарады. Бұл жануарлардың өмір сүру салты мен ішкі құрылысы — табиғаттың ғажайып жетістігі. Оларды танып-білу арқылы біз жабайы табиғатты сақтау қажеттігін тереңірек сезінеміз.
