Мазмұны
Анимация әлемі бүгінгі таңда тек балаларға арналған қызық емес, өз алдына күрделі өнер түрі ретінде танылған. Бұл салада технологиялар, сценарий шеберлігі мен бейнелеу тәсілдері біртұтас үйлесім тауып, көрерменді түрлі эмоция мен әсерге бөлейді. Қазіргі мультфильмдер тек күлкі мен көңіл көтеру құралы ғана емес, терең мағына мен идеяларды жеткізудің тиімді жолына айналды. Мұндай туынды экранға жол тартпай тұрып, оған көптеген мамандар мен бөлімдердің еңбегі сіңеді. Анимациялық фильм жасаудың әрбір сатысы шығармашылықпен қатар, техникалық шеберлікті де талап етеді. Ендеше, мультфильм қалай дүниеге келеді, соны кезең-кезеңімен қарастырайық.
Идея мен сценарийді әзірлеу
Кез келген анимациялық жоба алдымен ойдан басталады. Жай ғана сурет немесе дыбыс емес, көрерменмен байланыс орната алатын оқиға мен мағына қажет.
- жобаның негізгі тақырыбы мен идеясы анықталады;
- басты кейіпкерлер мен олардың мақсат-міндеттері құрылады;
- оқиғалар тізбегі, көріністер мен финал жазылады;
- аудитория мен фильм форматы нақтыланады.
Кейде сценарий он шақты рет қайта жазылып, соңғы нұсқасы жасалғанша көптеген өзгерістерге ұшырайды.
Раскадровка жасау
Сценарий дайын болған соң, суретшілер оқиғаны бейнелеуге кіріседі. Раскадровка – мультфильмнің болашақ көріністерінің қарапайым сурет түріндегі нұсқасы.
- әр көрініс қарапайым эскиз түрінде салынады;
- кадрлардағы ракурс, қозғалыс бағыты мен композиция анықталады;
- оқиға дамуының ырғағы мен уақыт ұзақтығы белгіленеді;
- кейіпкерлердің әрекеті мен орналасуы алдын ала бейнеленеді.
Бұл кезең болашақ фильмді визуалды түрде түсінуге және техникалық қателіктерді алдын ала көруге мүмкіндік береді.
Кейіпкер мен орта бейнесін жасау
Жобаның стильдік ерекшелігін осы кезеңде анықтайды. Әрбір кейіпкер мен фон көрерменге әсер ету үшін мұқият ойластырылып, бірегей кейіпке ие болуы тиіс.
- Кейіпкерлердің сырт келбеті жасалады. Пропорция, түс, киім үлгісі, мимика секілді детальдар арқылы мінез-құлқы ашылады.
- Орта мен фон суреттеледі. Үй ішінің интерьерінен бастап, табиғи пейзаждарға дейін — бәрі оқиға атмосферасын толықтырады.
- Екінші дәрежелі элементтер қосылады. Жарық, көлеңке, ауа райы және ұсақ заттар фильмге шынайылық береді.
- Жалпы стиль нақтыланады. Анимацияның бағытына қарай реализм, стилизация немесе абстракция таңдалады.
Кейіпкерлер мен әлем дайын болған соң ғана келесі кезеңге көшуге болады.
Анимация процесі
Анимация – суретке жан бітіретін басты кезең. Мұнда қозғалыс, эмоция мен әрекет нақтыланып, көрермен алдындағы кейіпкерлер тіршілікке енеді.
- Негізгі позалар мен қозғалыстар белгіленеді. Бұл — кейіпкердің эмоциясы мен әрекетін жеткізетін маңызды сәттер.
- Ортаңғы кадрлар салынады. Олар қозғалыстың тегістігін қамтамасыз етеді.
- Мимика мен еріннің қозғалысы жасалады. Кейіпкердің сөйлеуі мен бет-әлпеті шынайы көрінуі үшін әр ұсақ қозғалыс ескеріледі.
- Анимация дыбыспен сәйкестендіріледі. Реплика, дыбыс эффектілері мен музыка кадрлармен үйлесуі тиіс.
Бір ғана көріністі жасауға бірнеше күн немесе апта қажет болуы мүмкін, әсіресе күрделі қозғалыстар болса.
Дыбыстау және музыкамен сүйемелдеу
Мультфильмдегі дыбыс визуалды көрініске тереңдік пен сезім қосады. Әр дыбыстық элемент оқиғаның шынайылығын арттыруға қызмет етеді.
- кейіпкерлердің дауысын актерлер жазып береді;
- дыбыс эффектілері қосылады;
- эмоция мен атмосфераны жеткізетін музыкалық фон таңдалады;
- финалдық дыбыс бір жүйеге келтіріліп, өңделеді.
Музыканың рөлін бағаламауға болмайды — ол кадрға көңіл-күй береді.
Монтаж және соңғы өңдеу
Барлық элемент дайын болғанда, фильмді біріктіру кезеңі басталады. Мұнда шығармашылық еңбектің жемісі толық біртұтас туындыға айналады.
- кадрлар рет-ретімен біріктіріледі;
- визуалды эффектілер мен түстік түзетулер енгізіледі;
- дыбыс пен бейне толық сәйкестендіріледі;
- дайын фильм тиісті форматқа экспортталады.
Содан кейін ғана анимациялық фильм көрерменге жол тартады.
Анимациялық фильм жасау – көп сатылы әрі бірлескен еңбекті қажет ететін күрделі процесс. Әр кезеңде түрлі мамандардың білімі мен шығармашылығы қажет. Сапалы мультфильм жасау үшін көркемдік қиял, техникалық шеберлік пен ұқыптылық бірдей маңызды. Осындай еңбек пен жанкештілік нәтижесінде көрермендерге ұмытылмас әсер қалдыратын анимациялық туындылар дүниеге келеді. Мультфильм тек көңіл көтеру құралы ғана емес, ол – өнер мен технологияның тамаша үйлесімі.
