Мазмұны
Әрбір есім – жай ғана дыбыстардың жиынтығы емес, ол терең мағынаға, мәдениетке және ұлттың дүниетанымына тікелей байланысты. Кейбір атаулар адамның мінез-құлқын бейнелесе, енді біреулері өмірге деген үміт пен тілекке айналған. Шығыс халықтарында есім беру дәстүрі ежелден киелі саналған. Сондай ерекше, мағынасы терең есімдердің бірі – Даулет. Бұл атау тек жеке тұлғаны айқындап қоймай, болашаққа бағытталған рухани бағдар іспеттес.
Шығу тегі мен мағынасы
Даулет есімі түркі тілдес халықтар арасында кең таралған. Қазақ, өзбек, қырғыз мәдениеттерінде бұл сөз «байлық», «молшылық», «ырыс» деген ұғымдарды білдіреді. Ал араб тіліндегі мағынасы «мемлекет», «билік», «дәулет» ұғымдарымен үндес. Осылайша, Даулет – тек материалдық емес, рухани және әлеуметтік тұрақтылықтың символы ретінде де қарастырылады.
Қазақ халқында бұл есім баланың өмірінде береке, амандық, табыс және зор жауапкершілік болсын деген ниетпен қойылады. Ол – болашаққа сенімнің, үміттің және биік мақсаттардың көрінісі.
Мінезге және тағдырға әсері
Даулет есімінің иелері көбіне сабырлы, байсалды, ойлы келеді. Олар өз отбасына, жақындарына қамқор болуға тырысады, ретпен өмір сүруді және тұрақтылықты қалайды. Кез келген жағдайда сабыр сақтап, шешімді салқынқанды түрде қабылдайды.
Бұл есім иелеріне тән сипаттар мыналар:
- болашақты алдын ала болжай білетін стратегиялық ойлау қабілеті;
- жақындарын қорғауға, оларға жағдай жасауға ұмтылу;
- әлеуметтік тұрақтылық пен кәсіби жетістікке талпыну;
- дәстүрге құрметпен қарап, үйлесімділікке ұмтылу.
Мұндай қасиеттер адамның өмір жолын салиқалы, табысты етуге мүмкіндік береді.
Символдық мәні және жағымды бейнелер
Даулет есімі көптеген мәдени бейнелермен, жағымды ұғымдармен тығыз байланысты. Оның айтылуы нық, салмақты, мағынасы терең және оң эмоциялар тудырады. Бұл есімді естігенде елестейтін образдар:
- берекелі отбасы мен татулықта өмір сүретін жандар;
- парасатты, дана ақсақалдар;
- беделі биік, сөзі салмақты азаматтар;
- рухани және материалдық тұрақтылықтың белгісі.
Осындай бейнелер бұл есімді ерекше тартымды етіп, оны ұрпақтан ұрпаққа беруге себеп болады.
Даулет есімі туралы қызықты деректер
Көптеген белгілі тұлғалар мен тарихи қайраткерлер осы есімді иеленген. Олардың өмір жолы көбіне іскерлік, даналық және елге қызмет етумен тығыз байланысты болған. Бұл атау мәдени мұра ретінде бағаланады.
Даулет есімінің құндылығын айқындайтын бірнеше факт:
- Қазақ ертегілері мен дастандарында Даулет есімді кейіпкерлер жиі кездеседі. Олар көбіне елге пайдасы тиетін, әділ, батыр, ақылды бейнеде суреттеледі. Бұл жағдай есімнің тағдырға әсер ететініне деген сенімді нығайтады.
- Қазақ отбасыларында бұл есім ұрпақтан ұрпаққа беріліп отырады. Бұл – ата-бабаға деген құрметтің және отбасылық сабақтастықтың көрінісі. Даулет есімінің мұра ретінде жалғасуы оның мән-маңызын одан әрі арттырады.
- Қазіргі Қазақстанда бұл есім әлі де танымал. Жаңа туған сәбиге осындай ат беру арқылы ата-аналар баласының жарқын, молшылыққа толы болашағына сенім артады. Тіпті жаһандану заманына қарамастан, ұлттық есімдерге деген қызығушылық бәсеңдеген жоқ.
Өмірдің әр саласындағы ықпалы
Бұл есім тек жеке тұлғаның бойынан емес, оның қоғамдағы орнынан да көрініс табады. Даулет есімді азаматтар, әдетте:
- кәсіпкерлік және қаржы салаларында;
- басқару мен әкімшілік қызметте;
- білім мен ғылымда;
- қоғамдық және қайырымдылық істерде белсенді болады.
Олар – сенімге ие, шешім қабылдауға бейім, тәртіп пен жауапкершілікті жоғары қоятын тұлғалар. Даулет есімі өз иесіне сенімділік пен бедел сыйлайды.
Даулет – тек есім ғана емес, бүкіл өмірге бағыт беретін ұғым. Ол байлықтың, берекенің және рухани тұрақтылықтың белгісі. Бұл атауды иеленген жан әдетте сабырлы, шешімді, елге сыйлы, отбасы үшін тірек бола алатын азаматқа айналады.
Мұндай есімді таңдау – ата-ананың баласына артқан үлкен үміті мен сенімінің дәлелі. Ол адамның жолына жарық нұр шашып, өзіне және айналасына пайда әкелуге жәрдемдеседі. Сондықтан бұл есімді беру – тек әдемі естілетін атауды таңдау емес, ұрпаққа рухани азық болатын асыл мұра қалдыру.
