Мазмұны
Адам өмірінде кенеттен пайда болып, күнделікті белсенділікке кедергі келтіретін жағдайлардың бірі — құлақтағы ауру сезімі. Бұл жайсыздық көбіне бір жақтан басталып, кейде самайға, иекке немесе мойынға таралуы мүмкін. Құлақтың ауыруы – сыздаған, пульсирлеген немесе өткір сипатта болып, жиі жағдайда тыныштықты бұзып, ұйқыны қиындатады. Мұндай симптомдар суық тиюден бастап, қабыну процестеріне дейін әртүрлі себептерден туындайды. Қайдан шыққанына қарамастан, бұл жағдай ескерусіз қалдырылмауы тиіс. Осы мақалада құлақтағы ауырсынуды үй жағдайында жеңілдету жолдары мен медициналық көмек қажет болатын сәттер туралы айтамыз.
Ауырсынудың ықтимал себептері
Құлақтың ауыру себебін нақты анықтау — дұрыс ем қабылдаудың алғашқы қадамы. Кейбір жағдайлар дәрігердің шұғыл араласуын қажет етеді, ал басқалары үйде емдеуге көнеді.
- суық тию немесе жел өтінде қалу;
- сыртқы не ортаңғы құлақтың қабынуы;
- құлықтың шамадан тыс жиналып, тығын түзуі;
- атмосфералық қысымның күрт өзгеруі;
- құлаққа су немесе бөгде зат түсуі;
- тіс, жақ немесе тамақ ауруларының таралуы.
Егер ауырсынумен бірге дене қызуы көтерілсе, іріңді бөлінді байқалса немесе тепе-теңдік бұзылса, дереу отоларингологқа жүгіну қажет.
Үй жағдайында қолдануға болатын қауіпсіз әдістер
Қарапайым және күрделенбеген жағдайларда ауырсынуды басатын тиімді әрі қауіпсіз тәсілдер бар. Барлық әрекет мұқият әрі жұмсақ болуы керек, артық қысым немесе тітіркену болмауы тиіс.
- Құлаққа құрғақ жылы компресс басыңыз. Тұз салынған жылы дорба, жылы шүберек немесе ыстық су құйылған бөтелке қан айналымын жақсартып, ауырсынуды жеңілдетеді. Алайда іріңді қабыну кезінде жылумен әсер етуге болмайды.
- Ауырсынуды басатын арнайы дәрілік тамшыларды қолданыңыз. Құрамында лидокаин, феназон немесе шөп сығындылары бар препараттар уақытша жеңілдік береді. Бұл тәсіл себеп анықталғанша симптомдарды азайтуға көмектеседі.
- Бор спиртіне малынған мақтаны құлаққа қойыңыз. Оны құлақтың ішіне тереңдетпей, 15–20 минутқа қалдырған жөн. Бұл әдіс суық тию немесе жеңіл қабыну кезінде тиімді болуы мүмкін.
- Ромашка немесе эвкалипт қосылған бу ингаляциясын жасаңыз. Жылы бу мұрын-жұтқыншақ пен евстахий түтігіне жұмсақ әсер етіп, қабынуды азайтады. Егер мұрын бітелген болса, бұл әдіс қосымша нәтиже береді.
- Ішке ауырсынуды басатын дәрі қабылдаңыз. Парацетамол немесе ибупрофен сияқты препараттар тек ауырсынуды ғана емес, қабынуды да басады. Дозаны қатаң сақтау қажет, нұсқаулықпен мұқият танысыңыз.
Кез келген емдік әрекетті бастамас бұрын, әсіресе бала немесе созылмалы ауруы бар адам туралы сөз болса, дәрігермен кеңескен дұрыс.
Қатаң тыйым салынатын әрекеттер
Кейбір әрекеттер жағдайды ушықтырып, қосымша қиындық тудыруы мүмкін. Өздігінен ем жасау кезінде сақ болу аса маңызды.
- диагнозсыз құлаққа сутегі тотығын тамызу;
- құлақты терең тазалау үшін таяқшалар қолдану;
- халық емінде жиі кездесетін шырын, май немесе спиртті тамызу;
- ірің бөлінген жағдайда жылыту әдістерін қолдану;
- бөгде затты өз бетімен шығаруға тырысу.
Құлақ – өте сезімтал орган, сондықтан оған қатысты әрекеттер тек сақтықпен және нақты білім негізінде жасалуы тиіс. Күмән туындаған жағдайда, қауіпсіз жол — маман көмегіне жүгіну.
Қашан дәрігерге жүгіну қажет
Егер ауырсыну 24 сағат ішінде басылмаса немесе ушығып, қосымша белгілермен толықса, өзін-өзі емдеуді тоқтатып, дәрігерге қаралған дұрыс. Ерте диагностика күрделі асқынулардың алдын алады.
- Дене қызуы 38 °C және одан жоғары деңгейге жетсе. Бұл — ағзада іріңді қабынудың барысын көрсететін белгі. Мұндай жағдайда антибиотиктер қажет болуы мүмкін.
- Құлақтан бөлінді пайда болса. Мұндайда мөлдір, іріңді немесе қан аралас сұйықтық байқалса, дереу ЛОР маманға қаралу керек. Өзін-өзі емдеу бұл жағдайда қауіпті.
- Есту қабілеті күрт төмендесе. Уақытша құлақ бітіп қалу байқалса да, бұл ескерілетін симптом. Уақытында емделмесе, тұрақты есту бұзылысына әкелуі ықтимал.
- Бас айналу және бас ауруы күшейсе. Мұндай белгілер ішкі құлақтың зақымдануын немесе күрделі инфекцияның белгісін көрсетуі мүмкін. Бұл жағдайда медициналық көмек қажет.
- Жағдай жақсарған соң ауырсыну қайта басталса. Бұл – қабынудың созылмалы түрге өту белгісі. Тек дәрігер нақты диагноз қойып, тиісті ем тағайындай алады.
Уақтылы және сапалы медициналық көмек – денсаулықты сақтаудың ең сенімді жолы.
Құлақтағы ауырсыну — жайсыздық туғызатын, кейде ескерту сипатындағы белгі. Оның себебін түсініп, дұрыс әрекет жасау — жазылудың кепілі. Үй жағдайында қолданылатын әдістер кейде көмектескенімен, асқынған жағдайлар тек дәрігер көмегімен ғана шешіледі. Асығыстықпен жасалған ем әрекеттері орны толмас зиян келтіруі мүмкін. Сондықтан күмән туған жағдайда, өз денсаулығыңызды кәсіби маманға сеніп тапсырыңыз. Есту қабілетін сақтау — өмір сапасын қорғаудың маңызды қадамы.
