Мазмұны
Саяхатқа немесе іссапарға шығарда адамдар көбіне билет, бағдар, қонақүй мен көрікті жерлерді ойлайды, ал денсаулық мәселесі екінші орынға ысырылып жатады. Алайда жақсы жоспарланған демалыс немесе маңызды сапар күтпеген сырқаттың салдарынан оңай бұзылуы мүмкін. Климат ауысуы, жаңа тағамдар, ұзақ жол, физикалық шаршау мен стресс – мұның бәрі ағзаға әсер ететін факторлар. Сондықтан жолға шықпас бұрын өз денсаулығыңызды қорғау шараларын алдын ала қабылдаған жөн. Төменде саяхат кезінде жағымсыз жағдайларға жол бермей, өзіңізді жақсы сезіну үшін пайдалы кеңестер берілген.
Сапарға дейін не істеу керек
Дұрыс дайындық – жайлы әрі қауіпсіз сапардың кепілі. Кейбір қарапайым қадамдар арқылы аурудың алдын алуға және денсаулыққа келер қауіптерді барынша азайтуға болады.
Ұсынылатын дайындық шаралары:
- медициналық сақтандыру полисінің мерзімін тексеру;
- бара жатқан елдің санитарлық жағдайы мен талаптарымен танысу;
- қажет болған жағдайда екпе салдыру немесе профилактикалық ем қабылдау;
- жолға қажетті дәрі-дәрмекпен шағын дәрілік қобдиша жинау;
- созылмалы ауруы бар болса, алдын ала дәрігерден кеңес алу.
Мұндай дайындық күтпеген жағдайларда сасып қалмауға көмектеседі.
Жол үстінде ағзаны қалай қорғау керек
Сапардың өз жолы – ағза үшін бір сынақ. Ұзақ ұшулар, уақыт белдеулерінің ауысуы және тағамның өзгеруі шаршау мен иммунитеттің төмендеуіне әкелуі мүмкін.
Мыналарға назар аудару маңызды:
- көлікте тоңып қалмауға тырысыңыз;
- әсіресе әуе сапарында суды жеткілікті мөлшерде ішіңіз;
- есік тұтқалары мен жалпыға ортақ заттарға қол тигізген соң антисептик қолданыңыз;
- кофе мен спирттік ішімдіктерді шектеп, жеңіл тағамды таңдаңыз;
- күту залдарында немесе транзиттік аумақтарда жатпай, қозғалып тұрыңыз.
Бұл қарапайым ережелер денсаулықты сақтауға үлкен септігін тигізеді.
Саяхат барысында пайдалы әдеттер
Жаңа ортаға бейімделу кезінде ағзаның реакциясын бақылап, күн тәртібін сақтаған жөн. Өз жағдайына мұқият қараған адам сапарды денсаулығына зиян тигізбей аяқтай алады.
Төмендегілерді ұмытпаңыз:
- жеміс-жидекті мұқият жуып барып жеңіз;
- ішетін судың қауіпсіз екеніне көз жеткізіңіз, күмәнді жағдайда бөтелкедегі суды таңдаңыз;
- алғашқы күндері артық тамақтанбаңыз, әсіресе ыстық климатта;
- теріні күннен және жәндіктерден қорғаңыз;
- жайлы аяқ киім киіп, аяққа салмақ түсірмеңіз.
Бұл кеңестер кез келген саяхат түріне – теңіз демалысына да, қалалық экскурсияға да жарамды.
Жолға қандай дәрі-дәрмек алған дұрыс
Дұрыс жинақталған дәрілік қобдиша – күтпеген жағдай туындағанда нағыз көмекші. Кей елдерде таныс дәрі-дәрмектердің баламасы болмауы мүмкін, сондықтан өз қажеттіліктеріңізге сай жинақтаған жөн.
Қобдишада болуы тиіс:
- қызу түсіретін және ауырсынуды басатын препараттар;
- іш өтуден, кебуден және асқазан бұзылуынан қорғайтын дәрілер;
- аллергияға қарсы антигистаминдер;
- пластырь, антисептик, дәкелер мен жергілікті ауырсынуды басатын құралдар;
- теңселуге қарсы және бас айналуын азайтатын дәрілер;
- тұрақты қолданатын препараттар (курстық немесе күнделікті).
Осындай жиынтық саяхат кезінде тыныштық пен сенімділікті қамтамасыз етеді.
Алғашқы белгілер пайда болса не істеу керек
Кейде барлық сақтық шараларына қарамастан, сырқат белгілері пайда болуы мүмкін. Ондай жағдайда оларды елемей, бірден әрекет ету керек.
Мына кеңестерді басшылыққа алыңыз:
- денеңізге демалыс беріңіз, қажет болса – экскурсияны кейінге қалдырыңыз;
- сұйықтықты көп ішіп, жеңіл тамақпен шектеліңіз;
- денеңізді қызып немесе тоңып қалудан сақтаңыз;
- қажет болса, өзіңізбен бірге әкелген дәрілерді қолданыңыз;
- жағдай нашарласа, медициналық көмекке жүгініңіз немесе сақтандыру арқылы дәрігер шақыртыңыз.
Уақтылы әрекет аурудың асқынуына жол бермейді және қалған күндерді бұзбайды.
Саяхат – жаңалық пен қуаныш көзі, ал ол жақсы өтсін десеңіз, денсаулығыңызды алдын ала ойластыру қажет. Қарапайым дайындық, жеке тазалық және өзіңізді тыңдай білу – сапарды жайлы өткізудің кепілі. Жаңа ортаға бейімделу оңайырақ болу үшін өмірлік тәжірибе мен денсаулыққа деген жауапкершілікті қатар ұстану маңызды. Адам өз ағзасына қамқорлықпен қарағанда ғана жол азабын сезбей, шынайы демалуға мүмкіндік алады. Шын мәніндегі демалыс – өзіңді жайлы, қауіпсіз әрі сау сезінетін уақыт.
