Мазмұны
Қазіргі қоғамда пікір мен құндылықтардың сан алуандығы қалыпты құбылысқа айналды. Жақын адамдардың өзі кейде өмірге көзқарасында, маңызды мәселелерге қатысты мүлде бөлек ойда болады. Мұндай айырмашылық достыққа сын болып, арада түсінбеушілік не реніш туындауы мүмкін. Дегенмен, шынайы достық қайшылыққа төтеп беріп, төзімділік пен парасаттылық болғанда ғана сақталады. Әртүрлі дүниетаным мен ұстанымға қарамастан, жылы қарым-қатынасты жалғастыруды үйрену маңызды.
Төменде тиімді қарым-қатынас пен достықты сақтау жолдарын қарастырамыз.
Шынайылық пен ашықтық
Мықты достықтың негізі – ашық және адал әңгіме. Келіспеушіліктен қашу үшін сезімді жасыру немесе шындықты бүгіп қалу дұрыс емес. Ақиқатты айту түсініспеушілікті болдырмай, досыңның көзқарасын жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді. Ашықтық сенімге жол ашып, ортақ қолдау атмосферасын қалыптастырады.
Айырмашылыққа төзімді болу
Өзгеге құрметпен қарау, оның сеніміне, ұстанымына төзімділік таныту – жетілген қатынастың белгісі. Қарама-қайшы пікір жауласу емес, жай ғана айырмашылық екенін ұмытпау керек. Әркімнің өз жолы барын мойындау өзара сыйластық пен берік достыққа негіз қалайды. Әртүрлі көзқарастар әңгімеге жаңа леп беріп, қатынасты байытады.
Эмпатия және тыңдай білу
Достың сезімін, ой-мақсатын түсінуге тырысу оның ішкі дүниесін жақсырақ тануға мүмкіндік береді. Белсенді тыңдау – табысты диалогтың кепілі. Қолдау білдіру, жанашырлық таныту компромиске келуге және ортақ тіл табуға көмектеседі. Эмпатия эмоционалдық жақындық орнатып, қарым-қатынасты нығайтады.
Төменде келтірілген кеңестер қайшылық болса да, достықты сақтауға көмектеседі.
- талас-тартыс үшін ғана дауласпау;
- өзгеге өз пікірін айту құқығына құрметпен қарау;
- ұқсас тұстарды табуға тырысу;
- әзіл сезімін сақтау, жеке басқа тиісуден аулақ болу;
- қатқыл пікір мен айыптаудан тыйылу;
- досыңның өміріне, көзқарасына қызығушылық білдіру;
- талқылауға болмайтын тақырыптарды алдын ала келісу.
Осындай ережелер достықты серпінді әрі берік етеді.
Достықты сақтау жолындағы қадамдар
Күнделікті өмірде мынадай әрекеттер қарым-қатынасты нығайтуға көмектеседі:
- Ризашылығыңды білдіріп, жақсы қарым-қатынастың жағымды жақтарын бағалай білу керек. Бұл сенім мен жылы байланыстың негізін қалайды.
- Ортақ шешімге келмейтін пікірталастардан уақытында бас тартқан дұрыс. Кейде көзқарастардың әртүрлі екенін мойындаған оңайырақ.
- Ортақ қызығушылық пен естеліктерге бірге уақыт бөлу керек. Бірлескен іс-шаралар қайшылықтарды ұмыттырып, қарым-қатынасты күшейтеді.
- Талқылау кері пікірге айналса, уақытылы тоқтаған абзал. Кейде үзіліс жасап, эмоция басылған соң қайта жалғастыру пайдалы.
- Әр сөзіңе және дауысыңа мән беріп, досыңның көңіліне тиіп кетпеуге тырысқан жөн. Сыпайы болу – басты қағида.
- Қиын тақырыптарды басқалардың көзінше емес, оңаша талқылаған дұрыс. Бұл қосымша қысым мен түсінбеушіліктен қорғайды.
- Өзің қателессең не қатты сөз айтсаң, кешірім сұраудан қысылмау керек. Алғаш болып татуласуға ұмтылу – сенім мен сыйластықтың белгісі.
- Қолдау мен көмектің маңызын ұмытпау қажет. Көзқарасы әртүрлі болса да, нағыз достық көмек пен демеуден байқалады.
Бұл қадамдар достықты сақтап, одан әрі тереңдетуге көмектеседі.
Икемділік пен ой-өрістің кеңдігі
Өз көзқарасын қайта қарап, икемді болу адамды төзімді ете түседі. Әркімнің көзқарасын қалыптастырған – өмірлік тәжірибе мен өскен ортасы екенін түсіну маңызды. Икемді ойлау тек достық үшін емес, жалпы өмірде де пайдалы қасиет.
Түрлі көзқараста бола тұра достықты сақтау – сабыр мен кемелдікке негізделген іс. Жеке тұлғаға құрмет, тыңдай білу мен қолдау кез келген қарым-қатынастың тірегі саналады. Ұқсас қызығушылық, шынайылық пен бір-біріңді түсінуге ұмтылу байланыс пен сенімді нығайтады. Икемділік пен жанашырлық қайшылықтарды қиындықсыз шешуге мүмкіндік береді. Нағыз достық айырмашылыққа қарамастан, адамды байытып, екі жаққа да жаңа мүмкіндіктер ашады.
