Мазмұны
Әрбір есім адам болмысына әсер етіп, оның мінез-құлқы мен өмірлік ұстанымына өзіндік із қалдырады. Есім арқылы адамның рухани бағыты, мәдениеті мен ұлттық болмысы көрініс табады. Көптеген аттар сұлулығымен ғана емес, терең мазмұнымен де ерекшеленеді. Солардың қатарында «Багдат» есімі де бар. Бұл есім өзіндік шығу тарихы мен айрықша мағынасы арқылы жұрт назарын өзіне аударады. Енді осы есімнің түп-төркіні мен рухани мәнін тереңірек қарастырайық.
Есімнің шығу тегі мен мағынасы
Багдат есімі көне дәуірлерден бастау алады. Ол бірнеше мәдениетте кездесіп, түрлі тілдерде мәнге ие.
- парсы тіліндегі «баг» сөзі «құдай» дегенді білдіреді, ал «дад» сөзі «сый» немесе «берілген» деген мағынада қолданылады;
- бұл есім «құдайдың сыйы» немесе «тәңірдің тартуы» деп аударылады;
- Багдат – сонымен қатар тарихи қала атауы, ол өз заманында ғылым мен мәдениеттің орталығы болған;
- атау өз ішінде жоғары рухани мәнді, асқақ идеяны сақтап отыр;
- кейбір дәстүрлерде бұл есім даналықтың, әділеттіліктің және адамгершіліктің нышаны ретінде қабылданады.
Осылайша, бұл есім иесіне биік мақсат пен жауапкершілік артатын киелі атау ретінде қарастырылады.
Есімге тән мінез ерекшеліктері
Көптеген халықтарда әрбір есімге тән сипаттар қалыптасқан. Багдат есіміне де бірқатар қасиеттер тән деп есептеледі.
- Багдат білімге құштар жан болып өседі. Ол терең ойлауға бейім, тарих пен философияға қызығушылық танытады.
- Мінезі байсалды, сабырлы болады. Даулы жағдайларда асықпай шешім қабылдап, байыппен әрекет етеді.
- Әділдікке деген көзқарасы айқын. Ол әділетсіздікке төзбейді, шындықты ашық айтуға тырысады.
- Қарым-қатынаста сыпайы әрі байыпты. Ол өзге адамдардың пікірі мен сезімін бағалап, әрдайым құрметпен қарайды.
- Басшылыққа бейімі жоғары. Бірақ ол ешқашан қысым көрсетпейді, керісінше, өз үлгісімен өзгелерге жол сілтейді.
- Багдат өзін үнемі жетілдіруге тырысады. Өз қателігін мойындай алады және ішкі дамуға мән береді.
- Қиын сәттерде мойымай, төзімділік танытады. Қиындыққа сабырмен қарап, мәселені ақылмен шешуге тырысады.
Бұл қасиеттер Багдат есімді адамның терең, салмақты әрі сенімді тұлға екендігін аңғартады.
Есімнің мәдениеттегі орны
Багдат есімі – тек жеке тұлғаның аты ғана емес, ол тұтас бір рухани және тарихи ұғыммен байланысты.
- әдеби шығармаларда ол жиі даналық пен ізгіліктің символы ретінде бейнеленеді;
- қазақ, өзбек, татар секілді халықтарда бұл есім жиі қойылады және құрметке ие;
- ата-аналар баласына терең мәні бар, салмақты есім бергісі келсе, осы атты таңдайды;
- есімнің дыбысталуы әуезді әрі есте қаларлық, кез келген тілдік ортада жағымды қабылданады;
- заманауи кезеңде де өз маңызын жоғалтпаған, мағынасы мен мазмұны бай есім саналады.
Багдат – ұлттық дәстүр мен әмбебап рухани құндылықты ұштастыратын есім.
Багдат есімі – терең мағынасы мен әсем үндестігі арқылы ерекшеленетін атау. Ол «құдайдың сыйы» деген асыл мағынамен ғана шектелмей, биік адамгершілік пен рухани тазалықты да меңзейді. Мұндай есімді иеленген жан көбіне әділетті, байсалды әрі рухани бай тұлға ретінде қалыптасады. Багдат есімі – білім мен парасаттың, жауапкершілік пен тұлғалық биіктіктің белгісі. Сондықтан бұл есімді құрметтеу – тарих пен рухани мұраға деген ілтипаттың белгісі.