Мазмұны
Ас үй тазалығы мен тәртібі тек жайлылықты ғана емес, сонымен қатар азық-түлік қауіпсіздігін де қамтамасыз етеді. Күнделікті пайдаланылатын жармалар мен дәмдеуіштер – сақтау ережелерін бұзған жағдайда, жәндіктерге ең осал өнімдердің қатарына жатады. Ылғалдылық, температура мен ашық қаптамалар зиянкестердің көбеюіне қолайлы орта туғызады. Көбіне бір ғана зақымдалған қап бүкіл қойманың жәндікке толуына себеп болады. Мұндай жағдайлардың алдын алу үшін қарапайым, бірақ тиімді тәсілдерді қолдану жеткілікті. Бұл мақалада біз жарма мен дәмдеуіштерді зиянкестерден сақтай отырып, дұрыс сақтау жолдарын қарастырамыз.
Неліктен дәнді өнімдерде жәндіктер пайда болады
Көп жағдайда жәндіктердің пайда болуы ас үйдегі тазалықтың болмауынан емес, сақтау шарттарының дұрыс орындалмауынан болады. Тіпті тығыз жабылған қаптаманың өзінде жұмыртқалар болуы мүмкін. Кейбір факторлар зиянкестердің көбеюіне оңтайлы жағдай жасайды:
- ауаның шамадан тыс ылғалды болуы;
- жарық пен ауаға еркін қолжетімділік;
- бөлме температурасының 20 градустан жоғары болуы;
- азық-түлік қорын дер кезінде тексермеу;
- сөрелерде қалған тамақ қалдықтарының болуы.
Осы себептерді түсіну арқылы жәндіктердің алдын алуға қолайлы жағдай жасауға болады.
Жәндіктерден қорғаудың тиімді тәсілдері
Дәнді дақылдарды зиянкестерден қорғау үшін қарапайым сақтық шараларын сақтау жеткілікті. Төмендегі кеңестер өнімдеріңізді ұзақ сақтауға және олардың сапасын жоғалтпауға көмектеседі:
- жармаларды шыны немесе металл банкаларға салып, тығыз қақпақпен жабыңыз;
- қаптамаларды ешқашан ашық күйде қалдырмаңыз;
- азық-түлікті ылғал мен жылу көздерінен алыс жерде сақтаңыз;
- дәмдеуіштер мен жармаларды араластырмай, бөлек ыдыстарда ұстаңыз;
- сөрелерді үнемі сірке суы немесе сода ерітіндісімен сүртіп отырыңыз;
- табиғи репеллент ретінде лавр жапырағын, сарымсақты немесе қалампырды пайдаланыңыз;
- артығын мұздатқышта немесе тоңазытқышта герметикалық ыдыстарда сақтаңыз.
Бұл қарапайым ережелерді ұстана отырып, өнімдерді ұзақ мерзімге таза әрі қауіпсіз күйде сақтауға болады.
Алдын алудың сенімді әдістері
Жәндіктердің пайда болу қаупін мүлде болдырмау үшін қосымша сақтық шараларын қолдану артық етпейді. Олар өнімнің ішіндегі зиянкестерді көзге көрінбей тұрған сәтінде-ақ жоюға көмектеседі:
- Жаңа жарманы бір тәулікке мұздатқышқа қойыңыз. Төмен температура жұмыртқа мен дернәсілдерді жояды, ал өнімнің дәміне еш әсер етпейді.
- Жарманы 100 градус шамасындағы пеште аз уақыт қыздырыңыз. Жылу өңдеу өнімнің қауіпсіздігін арттырып, ұзақ сақтауға мүмкіндік береді.
- Ашылған қаптамаларды дереу герметикалық контейнерлерге салыңыз. Мұндай ыдыс ылғал мен ауа кіргізбейді және жәндіктердің енуінен қорғайды.
- Банкаларға лавр жапырағы немесе бірнеше бұрыш дәнін қосыңыз. Бұл табиғи иістер зиянкестерді үркітеді, бірақ өнімнің хош иісін бұзбайды.
- Ай сайын дәнді және дәмдеуіш өнімдерін тексеріп тұрыңыз. Уақтылы тексеру арқылы жаппай зақымданудың алдын алуға болады.
Бұл әдістер көп уақытты қажет етпейді, бірақ үлкен нәтиже береді.
Өнім зақымдалса не істеу керек
Егер жәндіктер пайда болса, оларды тез арада жою қажет. Төмендегі қадамдар мәселені шешуге және қалған өнімдерді қорғауға көмектеседі:
- Зақымдалған өнімді бірден тастаңыз. Онда аз ғана белгі байқалса да, оны тұтынуға болмайды.
- Жәндік шыққан сөрені толық тазалап, жақсылап жуыңыз. Сірке суы немесе сабын ерітіндісі иіс пен қалдықтарды жоюға көмектеседі.
- Жақын маңдағы басқа өнімдерді мұздатқышқа қойыңыз. Бұл алдын ала сақтанудың тиімді жолы.
- Барлық қаптамаларды шыны немесе металл банкалармен ауыстырыңыз. Бұл зиянкестердің қайта кіруін қиындатады.
- Жәндіктерге қарсы хош иісті қалташалар немесе өсімдік негізіндегі репелленттер қойыңыз. Мысалы, лаванда мен жусан иістері оларды қуып жібереді.
Мәселе туындаған жағдайда сабырмен және дәйекті түрде әрекет ету маңызды.
Дәнді дақылдар мен дәмдеуіштерді дұрыс сақтау арқылы өнімнің сапасын сақтап, жәндіктерден толықтай қорғануға болады. Уақытылы тазалау, сақтау шарттарын сақтау және алдын алу шаралары жәндік пайда болу қаупін айтарлықтай төмендетеді. Қарапайым табиғи құралдар мен ұқыптылық ұзақ мерзімге сенімді қорғау қалыптастырады. Тіпті зиянкестер байқалған жағдайда да мәселені шешуге болады, ең бастысы – бірден әрекет ету. Азық-түлікті дұрыс сақтау – отбасы денсаулығы мен жайлы асүй кепілі.
