Мазмұны
Аяқ бұлшықеттерінің түнде құрысуы көптеген адамдарға таныс құбылыс. Мұндай жағдайлар ұйқыны бұзып, дененің қалпына келуіне кедергі келтіреді. Құрысудың себептері әртүрлі болуы мүмкін – қарапайым дәрумен тапшылығынан бастап, ағзадағы күрделі физиологиялық өзгерістерге дейін. Көбіне балтыр немесе табан бұлшықеттері жиырылады, әсіресе жас ұлғайған сайын мұндай жағдай жиілей түседі. Осындай ыңғайсыздықты болдырмау үшін оның себебін түсініп, дұрыс әрекет ету қажет. Бұл мақалада біз түнгі аяқ құрысуынан арылудың тиімді жолдары мен алдын алу тәсілдерін қарастырамыз.
Құрысуға әкелетін негізгі себептер
Тиісті ем қабылдамас бұрын, бұлшықет құрысуының неден туындайтынын анықтау маңызды. Төмендегі факторлар жиі кездесетін себептерге жатады:
- ағзада магний, кальций немесе калий элементтерінің жетіспеушілігі;
- сусыздану және тұз теңгерімінің бұзылуы;
- бұлшықетті шамадан тыс шаршататын жаттығулар;
- ұйқы кезінде ыңғайсыз қалыпта ұзақ жату;
- қан айналымының бұзылуы, остеохондроз, қант диабеті сияқты аурулар;
- кейбір дәрі-дәрмектердің бұлшықет тонусына әсері;
- жүктілік пен жасқа байланысты физиологиялық өзгерістер.
Себепті дұрыс анықтау – құрысудың алдын алу мен емделудегі алғашқы қадам.
Құрысу кенеттен болғанда не істеу керек
Құрысу түн ортасында басталса, оны дереу тоқтатуға бағытталған әрекеттер жасау қажет. Төменде тиімді тәсілдер берілген:
- Аяқтың башпайын өзіңізге қарай қатты тартыңыз. Бұлшықеттің керілуі құрысу әсерін жеңілдетеді және ауырсынуды азайтады.
- Аяғыңызды ақырын уқалаңыз. Жұмсақ массаж қан айналымын жақсартып, бұлшықетті босаңсытады.
- Аяқпен суық еденге тұрып көріңіз. Температура айырмашылығы жүйке ұштарын ынталандырып, ауырсынуды жеңілдетеді.
- Құрысқан жерді ақырын шымшып немесе түртіп жіберіңіз. Бұл тәсіл жүйке сигналдарын өзгертеді және құрысуды азайтады.
- Табаныңызбен айналмалы қимылдар жасаңыз. Мұндай әрекет буындарды қалпына келтіріп, бұлшықетті сергітеді.
Осы қарапайым амалдар арқылы түнгі аяқ құрысуын жылдам басуға болады.
Алдын алу шаралары
Құрысудың алдын алу үшін күнделікті өмір салтына аздаған өзгерістер енгізу жеткілікті. Төмендегі кеңестер түнгі құрысудан сақтануға көмектеседі:
- ұйқыға жатар алдында аяққа жеңіл жаттығулар жасаңыз;
- күн бойы жеткілікті мөлшерде су ішіңіз;
- кешке кофеин мен алкогольден бас тартыңыз;
- тамақ рационына магний, кальций және калийге бай тағамдарды қосыңыз;
- күнделікті өмірде аяқты қысатын немесе өкшелі аяқ киім кимеңіз;
- ұйқы кезінде дене бітіміне сәйкес дұрыс қалып таңдаңыз;
- қажет болған жағдайда дәрігер кеңесімен дәрумен кешендерін қабылдаңыз;
- ұйықтар алдында аяқтың жылы болуына мән беріңіз.
Осы ұсыныстарды күнделікті әдетке айналдырсаңыз, құрысу жағдайы айтарлықтай азаяды.
Медициналық көмекті қажет ететін жағдайлар
Егер аяқ құрысуы жиі қайталанып, өздігінен басылмаса, дәрігерге қаралу қажет. Мұндай жағдайда мынадай шаралар ұсынылады:
- Жалпы тәжірибелік дәрігерге немесе невропатологқа барыңыз. Олар қажетті тексерулерді жасап, нақты себепті анықтайды.
- Қандағы электролит деңгейін тексертіңіз. Калий, кальций және магний жетіспеушілігі жиі құрысу туғызады.
- Қабылдап жүрген дәрілеріңіздің жанама әсерлерін зерттеңіз. Кейбір препараттар ағзадағы минералдар деңгейін төмендетуі мүмкін.
- Аяқтағы қан тамырларын УДЗ арқылы тексеріңіз. Варикоз, тромбоз сияқты аурулар да құрысуға себеп болуы ықтимал.
- Егер табан құрылымында ақау немесе жалпақ табандық болса, ортопедпен кеңесіңіз. Бұлшықетке дұрыс жүктеме түспесе, құрысу жиілеуі мүмкін.
Мұндай жағдайларда медициналық көмек кешіктірілмей көрсетілуі тиіс.
Түнгі аяқ құрысуы – жиі кездесетін, бірақ алдын алуға болатын жағымсыз құбылыс. Көп жағдайда ол өмір салты мен ағзадағы микроэлементтердің жетіспеушілігіне байланысты болады. Дұрыс тамақтану, физикалық белсенділік және қарапайым сақтық шаралары бұл мәселеден құтылуға көмектеседі. Егер құрысулар жиі қайталанып, өмір сапасына әсер ете бастаса, міндетті түрде дәрігерге жүгінген жөн. Аяқ бұлшықеттерінің қалыпты жұмысы – тыныш ұйқы мен жалпы денсаулық кепілі. Тиісті шаралар қабылданса, түнгі демалыс бұзылмай, ағзаңыз толық қалпына келе алады.
