Мазмұны
Қазіргі заманда денсаулық басты құндылықтардың біріне айналды, өйткені қоршаған орта мен өмір сүру қарқыны ағзаға үнемі жаңа сынақтар қояды. Сол қауіптердің ішінде вирустық инфекциялар айрықша орын алады, олар жыл сайын миллиондаған адамды зақымдайды. Тұмау, суық тию және басқа да аурулар өмір сапасын төмендетіп қана қоймай, күрделі асқынуларға әкелуі мүмкін. Сондықтан алдын алу шаралары ерекше маңызға ие, себебі аурудың салдарын емдегеннен гөрі оның алдын алған әлдеқайда жеңіл. Қарапайым сақтық ережелері иммундық жүйені күшейтіп, жұқтыру қаупін азайтады әрі еңбек қабілеттілігін сақтауға мүмкіндік береді. Төменде күнделікті өмірде оң нәтиже беретін негізгі тәсілдер қарастырылады.
Жеке гигиенаның басты қағидалары
Қарапайым гигиеналық дағдыларды сақтау жұқтыру ықтималдығын едәуір азайтады. Вирустар түрлі беттерде ұзақ уақыт белсенділігін сақтай алатынын есте ұстау қажет. Сол себепті мына әрекеттерге ерекше көңіл бөлген жөн:
- қолды сабындап кем дегенде 20 секунд жуу;
- су болмаған жағдайда антисептик пайдалану;
- көзге, мұрынға және ауызға қол тигізуден аулақ болу;
- телефон, пернетақта және есік тұтқаларын тазалау;
- жөтелгенде немесе түшкіргенде бір реттік майлық қолдану.
Осы әдеттердің орындалуы қарапайым көрінгенімен, дәл олар ауру таратушылардың таралуына бөгет жасайды.
Иммундық жүйені нығайту
Күшті иммунитет – ағзаның табиғи қорғанысы. Оны қолдау үшін тамақтану, дене белсенділігі және сапалы демалыс кешенді түрде қажет. Негізгі ұсыныстар мыналар:
- Дұрыс тамақтану. Көкөніс, жеміс және ақуызға бай ас мәзірі ағзаны дәрумендермен қамтамасыз етеді. Мырыш, С дәрумені және D дәрумені инфекцияға төзімділікті күшейтеді.
- Тұрақты жаттығулар. Шамадан тыс ауыртпайтын спорт жүрек-қантамыр жүйесін нығайтып, зат алмасуды жақсартады. Таза ауадағы серуендер мен йога жалпы жағдайға оң әсер етеді.
- Сапалы ұйқы. Ұйқының жетіспеуі қорғаныс күшін әлсіретіп, адамды әлсіз етеді. Күніне кемінде 7–8 сағат тынығу ұсынылады.
- Стресті азайту. Үнемі мазасыздық иммундық жүйені әлсіретеді, сондықтан тынығуға және қалпына келуге уақыт табу қажет.
Мұндай қадамдар кез келген сыртқы қатерге қарсы сенімді негіз қалыптастырады.
Вакцинация – алдын алудың тиімді жолы
Екпе қауіпті вирустардан қорғанудың ең сенімді әдісі болып саналады. Ол ағзада арнайы иммунитет қалыптастырып, жұқтыру кезінде аурудың жеңіл өтуіне ықпал етеді. Бұдан бөлек, жаппай вакцинация жеке адамды ғана емес, бүкіл қоғамды қорғауға көмектеседі.
Қауіпсіз кеңістікті ұйымдастыру
Көп уақыт өткізетін орта да маңызды рөл атқарады. Жұқтырудың алдын алу үшін тұрмыс пен жұмыс жағдайында келесі шараларды қолдану ұсынылады:
- бөлмелерді күніне екі рет желдету;
- сүзгілері бар ауа тазартқыштарын пайдалану;
- адамдар көп жиналатын жабық орындардан аулақ болу;
- ауаның ылғалдылығын қалыпты деңгейде сақтау;
- қауіпті жағдайда маска тағу.
Бұл шаралар әсіресе маусымдық індеттер кезінде аса өзекті болады.
Дәрі-дәрмекті орнымен қолдану
Алғашқы белгілер пайда болғанда дәрігерге жүгіну керек, ал өзін-өзі емдеуден аулақ болған дұрыс. Антибиотиктер мен вирусқа қарсы дәрілерді дұрыс пайдаланбау микроағзалардың төзімділігін арттырып, кейінгі емдеуді қиындатады. Сондықтан алдын алу шаралары әрдайым бақылаусыз дәрі қабылдаудан тиімдірек.
Вирустық инфекциялардан қорғану үшін гигиена, дұрыс тамақтану, дене белсенділігі мен вакцинацияны үйлестірген кешенді тәсіл қажет. Әрбір бағыт ауруға қарсы тосқауыл құруда маңызды рөл атқарады. Мықты иммунитет пен салауатты өмір салты жаппай эпидемия кезінде де жұқтыру ықтималдығын төмендетеді. Денсаулық сақтау мекемелерімен қатар, әр адамның өзі де жауапкершілік танытуы тиіс. Күнделікті өмірдегі саналы әрекеттер жалпы әл-ауқатты сақтаудың негізіне айналады. Өзіңе және айналаңа қамқорлық жасау қоғамның ортақ денсаулығына қосқан нақты үлес болмақ.
