Мазмұны
Шетелге сапар шегу – жаңа әсерлерге, ұмытылмас естеліктер мен мәдени байлықтарға толы ерекше тәжірибе. Алайда туристік сапар тек қызықты оқиғалармен шектелмейді. Бейтаныс ортада тіл мен заң талаптарының ерекшелігін білмеу, жергілікті жағдайға бейімделе алмау адамды алаяқтардың нысанасына айналдырады. Әсіресе, шетелдік азаматтарға бағытталған түрлі айла-шарғылар соңғы уақытта жиілей түсті. Осындай жағдайлардың алдын алу үшін сізге осы мақалада жинақталған кеңестер пайдалы болады.
Бейтаныс елде нені ескеру қажет
Турист алғаш барған елде өзін еркін әрі қызығушықпен сезінеді. Дәл осы кезде сақтықты ұмытып, байқамай қателікке бой алдыруы мүмкін. Мұндай жағдайларды алдын ала болжау арқылы көптеген мәселелерден аулақ болуға болады.
- таныс емес адамдардың орынсыз көмегін қабылдамаңыз;
- көшедегі ойындар мен ұтысқа негізделген ұсыныстардан бас тартыңыз;
- қоғамдық көлікте, тамақтану орындарында және жағажайда заттарыңызды бақылауда ұстаңыз;
- құжаттарды, әсіресе төлқұжатты ашық жерге қоймаңыз;
- бөтен адамның ақша сұрап, аянышты әңгіме айтуына сенбеңіз.
Бұл кеңестер шынайы өмірде жиі кездесетін алаяқтық әрекеттердің алдын алуға көмектеседі.
Жиі кездесетін алаяқтық түрлері
Әрбір елдің алаяқтары өз стилімен ерекшеленгенімен, олардың қолданатын тәсілдері ұқсас. Төменде туристер жиі тап болатын бірнеше айлакерлік әдіс келтірілген.
- Жалған полиция қызметкерлері. Кейбір алаяқтар полиция қызметкері ретінде танысып, құжат пен ақшаны тексереміз деп алдап кетеді. Олар айыппұл төлеуді сұрауы мүмкін. Мұндай жағдайда әрқашан қызметтік куәлік көрсетуін талап етіңіз және төлқұжатты бейтаныс адамның қолына бермеңіз.
- Жалған таксистер. Ресми емес такси жүргізушілері туристерге жоғары баға қойып, қажет жерге ұзақ әрі күрделі жолмен апарады. Осындай жағдайдан сақтану үшін тек тіркелген қосымшалар арқылы немесе қонақүй арқылы көлік шақырған жөн.
- Абайсыздықты пайдаланатын алаяқтар. Қолды былғап алу, сусын төгіп алу немесе суретке түсіруді сұрау сияқты әрекеттер сізді алаңдатып, осы сәтте қасындағы серіктесі заттарыңызды ұрлап кетуі мүмкін. Сондықтан, қарапайым көрінетін жағдайларда да қырағылық танытыңыз.
- Көлік жалдаудағы алдау. Кейбір компаниялар бұзылған немесе зақым келген көлікті алдын ала көрсетпей, кейін сол үшін айыппұл сұрайды. Мұндай жағдайды болдырмау үшін жалға алынған мүліктің фотосуреттерін түсіріп алыңыз және тек сенімді мекемелерді таңдаңыз.
- Ақшаға қатысты айлалар. Ақша айырбастауда жалған купюра беру, ауыстырылған соманы қате санау, қосымша комиссия ұстау сынды әрекеттер жиі кездеседі. Ақшаңызды тек ресми айырбастау орындарында ауыстырыңыз және барлық түбіртектерді сақтап жүріңіз.
Бұл мысалдар арқылы сіз алдауға түсіп қалмау үшін неге назар аудару керектігін жақсы түсіне аласыз.
Сапарға алдын ала дайындалу
Сапар алдында дұрыс жоспар құрып, барлық қажетті ақпаратты жинау — қауіпсіз демалыстың басты кепілі. Мұны үйде жүргенде-ақ жасауға болады.
- елдің мәдениеті, заңдары мен алаяқтық тәсілдері туралы шынайы пікірлерді оқыңыз;
- офлайн карта, аудармашы және қауіпсіздікке арналған қосымшаларды жүктеп алыңыз;
- барлық құжаттардың көшірмесін жасап, бөлек сақтаңыз;
- өз еліңіздің елшілігіне немесе консулдығына тіркеліңіз;
- жергілікті полиция, шұғыл қызметтер мен елшілік нөмірлерін жазып алыңыз.
Бұл әрекеттер күтпеген жағдайда уақыт жоғалтпай, тиімді шешім қабылдауға көмектеседі.
Сапар барысында пайдалы әдеттер
Шетелде жүріп, әрдайым мұқият және сабырлы болу маңызды. Кейбір қарапайым ережелерді сақтау арқылы өзіңізді және заттарыңызды қауіптен қорғай аласыз.
- Қырағылықты жоғалтпаңыз. Тіпті қауіпсіз саналатын елдердің өзінде де сақ болыңыз. Бөгде адамның тым қызығушылық танытуы немесе ерекше әрекеттері күмән тудыруы тиіс.
- Тек ресми ақпарат көздеріне сеніңіз. Сапар жоспары, көлік бағыты немесе экскурсия жайлы мәліметтерді тек сенімді мекемелерден алыңыз. Бейтаныс адамдардың сөзіне сүйеніп шешім қабылдамаңыз.
- Ақшаны бірнеше жерге бөліп сақтаңыз. Барлық соманы өзіңізбен бірге алып жүрмеңіз. Қажет ақшаны ғана қалтаңызда ұстаған жөн.
- Карта арқылы төлем жасаңыз. Бұл қауіпсіз әрі ыңғайлы тәсіл. Сонымен қатар күмәнді шығындар орын алса, транзакцияны банктен кері қайтаруға болады.
- Жеке ақпаратпен бөліспеңіз. Жоспарларыңызды, ақшаңыздың мөлшерін немесе мекенжайды бөгде адамдарға айтпаңыз. Артық сенімділік кейде алаяқтарға мүмкіндік береді.
Осы қарапайым да тиімді қағидалар саяхатты қауіпсіз әрі жайлы етеді.
Саяхат – жан-дүниені байытып, жаңа көзқарастар мен әсерлер сыйлайтын ерекше кезең. Бірақ саяхат барысында қауіпсіздік пен қырағылықты ұмытпау қажет. Алаяқтар ең алдымен аңғал әрі бейқам туристерді таңдайды. Ал егер сіз ақпаратпен қаруланып, мүмкін болатын қауіптерді алдын ала ескерсеңіз, саяхаттың әр сәті жағымды өтеді. Сенімді ақпарат, дұрыс әрекет және ішкі байыптылық – кез келген елдегі ең сенімді қорғаушыңыз.
