Мазмұны
Дене белсенділігі – адамның денсаулығын нығайтып, көңіл-күйін жақсартудың және өмірге күш-қуат қосудың маңызды тетігі. Көпшілік спортпен айналысқан соң бұлшық еттерде ауырсыну сезінеді, бұл күнделікті әдеттегі әрекеттерге кедергі келтіріп, жайсыздық туғызады. Мұндай құбылыс әдетте қарқынды жаттығудан кейін немесе үзілістен соң спортқа қайта оралғанда байқалады. Дұрыс қалпына келу тәсілдері тіндердің қалпына келуін тездетіп, жағымсыз сезімдерді азайтуға және жаттығудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бұлшықет ауырсынуын қалай жеңілдетуге болатынын білу – жарақаттың алдын алып, спортқа деген ынтаны сақтауға көмектеседі.
Ауырсынуды азайтудың негізгі әдістері
Жаттығудан кейінгі жағымсыздықпен күресудің бірнеше тиімді жолы бар. Олардың көбісі кез келген адамға қолжетімді әрі арнайы құрал-жабдықты қажет етпейді.
- толыққанды тынығуға көңіл бөліңіз және бұлшықеттерді шамадан тыс жүктемеңіз;
- жаттығудан соң жеңіл созылу жаттығуларын жасаңыз;
- бұлшықет тіндерін босаңсыту үшін жылы душ немесе ванна қабылдаңыз;
- қыздырғыш не салқындатқыш әсері бар арнайы майлар мен гельдерді қолданыңыз;
- құрамында ақуыз және дәрумендер мол тағамдарды рационыңызға енгізіңіз;
- ағзаның су балансын сақтау үшін жеткілікті су ішіңіз;
- проблемалы аймақтарға массаж немесе өзіңіз массаж жасаңыз;
- бұлшықет толық қалпына келмей тұрып, қайталап қарқынды жаттығудан аулақ болыңыз.
Осы кеңестерді үнемі қолдану қалпына келу үдерісін жеделдетіп, асқынулардың алдын алуға көмектеседі. Өз ағзаңыздағы өзгерістерге мән беру болашақта мұндай ауырсынудың қайталануына жол бермейді.
Қалпына келудің қосымша жолдары
Негізгі тәсілдермен қатар бұлшықет кернеуін азайтып, қалпына келуді жылдамдататын мақсатты әдістер де бар.
- Ісінуді және қабынуды басу үшін суық компресс қолданыңыз. Әсіресе, жаттығудан кейінгі алғашқы сағаттарда бұл әдіс тиімді, себебі бұлшықет тіні өте сезімтал болады.
- Жеңіл аэробты қозғалыстарға назар аударыңыз – мысалы, жылдам жүру немесе жүзу. Бұл қан айналымын жақсартып, ауырсыну тудыратын алмасу өнімдерін ағзадан шығаруға көмектеседі.
- Магний мен калий қосымшаларын пайдаланыңыз. Бұл элементтер бұлшықет жұмысы үшін аса маңызды әрі құрысу мен спазмның алдын алады.
- Бу мен саунаға барып, бұлшықет тінін терең босаңсытыңыз. Жылу қан тамырын кеңейтіп, жарақаттанған жасушаларға қоректік заттардың жетуін оңайлатады.
- Релаксация техникасын және тыныс алу жаттығуларын қолданыңыз. Дұрыс тыныстау жалпы күйзелісті азайтып, жалпы көңіл-күйді жақсартады.
Әр тәсілдің тиімділігі адамның жеке ерекшеліктеріне байланысты. Ауырсыну ұзақ уақыт басылмаса, маманнан кеңес алу қажет екенін ескеріңіз.
Бұлшықет ауырсынуын болдырмаудың жолдары
Дұрыс дайындық пен жүйелі күтім арқылы бұлшықет ауырсынуын алдын алуға болады.
- жаттығу алдында жақсылап қызыну жаттығуын жасаңыз;
- жаттығуларды дұрыс орындау техникасын қадағалаңыз;
- жүктемені біртіндеп арттырыңыз;
- дене белсенділігінің түрлерін алмастырып отырыңыз;
- өзіңізге сай спорттық киім мен жабдық таңдаңыз;
- жеткілікті ұйқы мен демалысқа көңіл бөліңіз;
- уақыт өте келе жаттығу бағдарламаңызды өзгертіп тұрыңыз.
Алдын алу шаралары бұлшықет денсаулығын сақтауға, жарақаттың алдын алуға және спортпен қуанышпен айналысуға септігін тигізеді.
Жаттығудан кейінгі бұлшықет ауырсынуы – ағзаның қалыпты реакциясы, оны дұрыс әрі сауатты қалпына келтіру қажет. Қарапайым ережелерді сақтау жағымсыздықты азайтып, қалпына келу мерзімін қысқартады және денсаулыққа қауіп төндірмей спортқа оралуға мүмкіндік береді. Тынығу мен жұмысқа мән беріп, дұрыс тамақтанып, ағзаңызға құлақ асқан жөн.
Өзіңізге күтім жасау және алдын алу шараларын ұстану тұрақты нәтижеге жетуге, спортпен сенімді әрі қуана айналысуға жол ашады.
Дене белсенділігінен кейінгі қалпына келу – салауатты өмір салтының ажырамас бөлігі, жаңа биіктерге жету үшін қажетті қадам.
