Депрессиядағы досқа қалай көмектесу керек

Психологиялық денсаулық – заманауи қоғамда аса өзекті әрі маңызды тақырыптардың бірі. Кез келген адам өмірінде күйзеліс, жабырқау немесе шаршау кезеңінен өтеді. Бірақ депрессия – қарапайым көңілсіздікке қарағанда әлдеқайда терең әрі ұзаққа созылатын жағдай. Досыңыздың осындай күйге тап болғанын байқасаңыз, көмектесудің жолын іздеу – үлкен адамгершілік пен жауапкершіліктің белгісі. Әр сөз бен әрекет маңызды, себебі орынсыз кеңес немесе немқұрайдылық адам жағдайын ушықтыруы мүмкін. Ал жанашырлық пен қолдау керісінше, нағыз көмекке айналуы ықтимал. Егер сіз досыңызға шын жүректен көмектескіңіз келсе, ең алдымен түсіністік пен сабырлық танытып, дұрыс қадам жасауды үйренген жөн. Бұл мақалада досты депрессиядан шығару жолдары мен пайдалы кеңестер қарастырылған.

Депрессияға ұшыраған адамға қолдау көрсету – жанында болып, оған шешім таңуға тырыспай, жай ғана шынайы жанашырлық таныту деген сөз. Кейде жанынан табылып, үндемей бірге болудың өзі үлкен көмек болады.

Депрессия белгілерін қалай байқауға болады

Алдымен досыңыздың мінез-құлқындағы өзгерістерге назар аударыңыз:

• күнделікті қызығатын істерге ынтасы жоғалады;
• адамдардан оқшаулануға, жалғыздыққа ұмтылады;
• өзіне деген сенімі күрт төмендейді;
• ұйқысы мен тәбеті бұзылады;
• өмірдің мәні жоқ сияқты сөздер айтып, үмітсіздік танытады;
• зейін қоюда қиындық байқалады;
• сөйлесуі бірсарынды, тұйық болады;
• кездесу мен әңгімеден қашады;
• ұсақ қуаныштардан ләззат алмайды, сезімін бөліспейді;
• сырт келбеті ұқыпсыз, бұрынғыдай емес болады.

Осындай бірнеше белгі байқалса, бұл жай ғана шаршау емес, шын мәнінде депрессия екенін ескерген жөн.

Досыңызды қолдау: пайдалы қадамдар

Егер сізге досыңыздың жағдайы бейжай емес болса, оған көмектесуді дұрыс жолмен бастаңыз:

1. Шынайы жанашырлық танытып, жанында екеніңізді білдіріңіз. Кейде адамға тек жалғыз еместігін сезіну, сезімдерінің назардан тыс қалмағанын білу аса маңызды.
2. Тыңдай біліңіз, қажетсіз ақыл айтудан немесе бағалаудан аулақ болыңыз. Досыңызға ең керегі – шынайы тыңдайтын жан мен түсіністік.
3. Жеке кеңістігіне құрметпен қараңыз, қысым көрсетпеңіз. Ол ашылып сөйлесуге дайын болмаса, күштеп мәжбүрлемеңіз.
4. Бірге серуендеуге, спортпен немесе сүйікті іспен айналысуға шақырыңыз. Белсенділік адамның ой-санасын басқаға бұрып, өмірге қызығушылығын қайтарады.
5. Үнемі байланыста болыңыз, тіпті бірінші болып өзіңіз хабарласыңыз. Досыңыз әрдайым сізге сенім арта алатынын білсін.
6. Мәселені елемеңіз, оны басқа біреудің басындағы қиындықпен салыстырмаңыз. Әр адамның жан жарасы – өзіне ерекше әрі маңызды.
7. Мамандардың көмегіне жүгінуге кеңес беріңіз. Көп жағдайда тек психолог немесе психотерапевт кәсіби қолдау көрсете алады.
8. Күнделікті шаруаларға, тұрмыстық мәселелерге көмектесіңіз. Үй жинау не азық-түлік әкелу секілді қарапайым көмек те маңызды қолдау болуы мүмкін.
9. Сабырлы болыңыз, жылдам нәтиже күтпеңіз. Қалпына келу үшін уақыт керек, ең бастысы – досыңызды әрдайым қабылдай білуді ұмытпаңыз.
10. Өз көңіл күйіңізді де назарда ұстаңыз, өзіңізге қамқор болыңыз. Тек өзіңіз күшті және жинақы болғанда ғана өзгеге дұрыс көмектесе аласыз.

Адал көңіл мен тұрақты назар кез келген қиын сәтте нағыз қолдауға айналады.

Не істеуге болмайды

Кейде жақсы ниет кері әсер етуі мүмкін, сондықтан мынадай қателіктерден сақ болыңыз:

• досыңыздың сезімін елемеңіз немесе бағаламаңыз;
• «өз-өзіңді қолға ал» деп талап етпеңіз;
• «басқаларда бұдан да жаман» деген сөздерді айтпаңыз;
• сұралмаған кеңес беруге асықпаңыз;
• оның жағдайына күліп қарамаңыз немесе өзіңізбен салыстырмаңыз;
• көмекті қажет еткенде елемей қалмаңыз;
• шыдамсыздық танытып, ашуланбаңыз;
• оның жағдайына жауапкершілікті тек өз мойныңызға алмаңыз;
• досыңызды мүлдем жалғыз қалдырмаңыз;
• не істеріңізді білмегенде уайымдап кетпеңіз.

Сыйластық пен шынайылық сенім мен психологиялық тепе-теңдікті қалпына келтірудің ең дұрыс жолы екенін естен шығармаңыз.

Досқа депрессия кезінде қолдау көрсету – нағыз адамгершілік пен жанашырлықтың белгісі. Мұндай сәтте сабырлы, мейірімді әрі шыдамды болу өте маңызды. Кейде қарапайым жылы сөз бен жанында болудың өзі көп нәрсе өзгертеді. Нағыз достық – ақыл айтудан емес, жанашырлықтан, түсіністік пен жанында болудан көрінеді. Близкі адамға қолдау көрсеткенде, өз денсаулығыңызды да ұмытпаңыз – сонда ғана көмегіңіз шын жүректен, тиімді әрі нәтижелі болмақ.