Мазмұны
Асүйде өткір әрі сапалы пышақ – жұмыс өнімділігі мен қауіпсіздікті қамтамасыз ететін маңызды құралдардың бірі. Дегенмен, ең берік болаттан жасалған бұйымның өзі дұрыс күтім болмаса, уақыт өте келе өткірлігін жоғалтады. Көп жағдайда пышақтың тез жарамсыз болуына зауыттық ақау емес, оны дұрыс пайдаланбау себеп болады. Егер пышаққа ұқыптылықпен қарасаңыз, оның қызмет ету мерзімін бірнеше есе ұзартуға болады. Бұл мақалада біз пышақтардың ұзақ уақыт бойы өткір әрі ыңғайлы болуын қамтамасыз етудің тиімді тәсілдерімен бөлісеміз.
Қолдануда жиі кездесетін қателіктер
Кейбір зиянсыз көрінетін әдеттер пышаққа айтарлықтай зақым келтіруі мүмкін. Қызмет ету мерзімін қысқартпау үшін төмендегі әрекеттерден аулақ болу қажет:
- шыны, мәрмәр немесе металл бетінде кесу;
- пышақты қапсыз немесе бөліксіз жәшікте сақтау;
- ыдыс жуғыш машинада жуу;
- қышқылды немесе тұзды ортада ұзақ уақыт қалдыру;
- пышақты банка ашуға, қораптарды жыртуға қолдану.
Осындай әрекеттерден бас тарту арқылы пышақтың жүзін ұзақ уақыт өткір күйде сақтауға болады.
Пышақты дұрыс пайдалану ережелері
Пышақтың қызмет ету ұзақтығы оны қалай пайдаланатыныңызға тікелей байланысты. Төмендегі кеңестер режуші бөліктің тез тозбауына көмектеседі:
- Пышақты тек өз мақсатына сай қолданыңыз. Нан, көкөніс, ет және балық үшін әртүрлі формадағы және қалыңдықтағы пышақтар қажет. Бұл жүзге түсетін салмақты азайтып, металлдың деформациясын болдырмайды.
- Жұмсақ тақталармен жұмыс істеңіз. Ағаш немесе пластик кесу тақталары жүздің өткірлігін ұзақ сақтауға көмектеседі. Қатты беттер металлды бірден бүлдіреді.
- Қатты қысым жасамаңыз. Жақсы қайралған пышақ аз күшпен де тамақты оңай кеседі. Күш түсіру металлдың жарылуына немесе майысуына алып келуі мүмкін.
- Пышақты ашқыш немесе бұрауыш ретінде пайдаланбаңыз. Ол мұндай жүктемелерге арналмаған және лездік сынуға ұшырауы ықтимал.
- Мұздатылған азық-түлік пен сүйектерге арналған арнайы құралдарды пайдаланыңыз. Мұндай өнімдерге арналған балта немесе аралар металлды қорғалып тұруға бейімделген.
Осы қарапайым ережелерді сақтау жаңа пышақ сатып алу қажеттілігін кейінге шегереді.
Күтім жасау және сақтау тәсілдері
Пышақты ұқыпты пайдаланумен қатар, оған жүйелі түрде күтім жасау қажет. Бұл әрекеттер оның сыртқы көрінісін және қызметтік сапасын сақтауға көмектеседі:
- қолданғаннан кейін жылы сумен жуып, бірден сүртіңіз;
- ылғал қалдырмай, құрғақ мата немесе сүлгімен кептіріңіз;
- сақтау кезінде арнайы тұғырда, магнитті панельде немесе қап ішінде ұстаңыз;
- жүз тұманданып, ақшыл сызық байқалса – қайрау қажет;
- қайрау кезінде пышақтың болат түріне сәйкес келетін тас немесе мусатты таңдаңыз;
- кәсіби қайрау қажет болған жағдайда арнайы маманға жүгініңіз.
Күнделікті күтімге бірнеше минут бөлсеңіз, пышақ жылдар бойы сенімді қызмет етеді.
Өткірлікті қалай сақтау керек
Пышақтың өткірлігі – тек жайлылықтың ғана емес, сондай-ақ қауіпсіздіктің кепілі. Егер ол жақсы қайралмаса, тағамды кесу кезінде сырғып кетіп, жарақатқа себеп болуы мүмкін. Мыналарға ерекше көңіл бөлген дұрыс:
- Пышақтар бір-бірімен жанаспай сақталуы тиіс. Бұл металл бетінің сызылып, ұшталған бөліктің тез бүлінуінен қорғайды.
- Металлды қызып, суытуға жол бермеңіз. Ыстық сумен жуып, бірден суық ортаға салсаңыз – болат микрожарықтарға ұшырауы мүмкін. Температура біртіндеп ауысқаны жөн.
- Қайрау кезінде дұрыс бұрышты сақтаңыз. Орташа есеппен ол 15–20 градус аралығында болуы керек. Бұрышты бұзу жүздің тез тұмандануына алып келеді.
- Жүздің жарығын жарықта тексеріңіз. Егер шағылысып тұрған сызық кеңейіп, ақшыл көрінсе – пышақты қайрайтын уақыт келген.
- Егер тәжірибе болмаса, пышақты өз бетіңізше қайрауға асықпаңыз. Бұрыс тәсілмен қайрау құралды қайта қалпына келтіре алмайтындай бүлдіруі мүмкін.
Өткірлікті сақтау үшін мұқияттылық пен дәлдік қажет, бірақ нәтижесі соған тұрарлық.
Пышақтың ұзақ қызмет етуі – өз қолыңызда. Тиісті күтім мен дұрыс пайдалану – сапалы құралдың ұзақ жылдар бойы негізгі көмекші болуына мүмкіндік береді. Пышаққа деген ұқыпты көзқарас тек құралға ғана емес, өзіңіздің аспаздық жұмысыңызға да әсер етеді. Оны дұрыс сақтау мен уақтылы қайрау – жұмысты жеңілдетіп қана қоймай, қауіпсіздікті де қамтамасыз етеді. Жақсы пышақ – жай ғана асүй құралы емес, ол – шебердің сенімді серігі. Ал оны дұрыс ұстау – шебердің шеберлігімен пара-пар.
